Een nieuwe herfst, een nieuwe roman van Amélie Nothomb (53). Daar kan je je horloge op gelijkzetten, en dat is al zo sinds Nothomb debuteerde met Hygiëne van de moordenaar in 1992. Ze was toen een frisse, wat excentrieke Belgische, die met een heel eigen stijl en inhoud de wereld zou veroveren. Zwarte handschoenen en rode lippenstift, een beetje gothic en een beetje emo - haar mediaoptredens gaven haar in die begindagen een voorsprong op de concurrentie. Maar het ging toch om wat ze schreef; haar romans waren kort en kunstig.
Fijne, kille sprookjes bedacht Nothomb, zoals lang geleden ook Charles Perrault deed: 'Hij vertelde afschuwelijke dingen met een lichte toets'. Dankzij haar sprankelende lichtheid kon ook Nothomb haar lezers donkere verhalen oplepelen. Verhalen waarin ze eenzame zielen laat kwellen door narcisten, maar waarin ze onschuldigen ook de wraak gunt die hen in het dagelijkse leven vaak ontglipt. Nothombs romans eindigen niet altijd met een hap…Lees verder
Een nieuwe herfst, een nieuwe roman van Amélie Nothomb (53). Daar kan je je horloge op gelijkzetten, en dat is al zo sinds Nothomb debuteerde met Hygiëne van de moordenaar in 1992. Ze was toen een frisse, wat excentrieke Belgische, die met een heel eigen stijl en inhoud de wereld zou veroveren. Zwarte handschoenen en rode lippenstift, een beetje gothic en een beetje emo - haar mediaoptredens gaven haar in die begindagen een voorsprong op de concurrentie. Maar het ging toch om wat ze schreef; haar romans waren kort en kunstig.
Fijne, kille sprookjes bedacht Nothomb, zoals lang geleden ook Charles Perrault deed: 'Hij vertelde afschuwelijke dingen met een lichte toets'. Dankzij haar sprankelende lichtheid kon ook Nothomb haar lezers donkere verhalen oplepelen. Verhalen waarin ze eenzame zielen laat kwellen door narcisten, maar waarin ze onschuldigen ook de wraak gunt die hen in het dagelijkse leven vaak ontglipt. Nothombs romans eindigen niet altijd met een happy end, maar toch voelt de lezer zich opgelucht. Alsof hij zelf een beetje gewroken is.
Wie liefheeft wint past in dat stramien. Deze kleine roman is de vertaling van de oogst van 2018. Ondertussen is in de Franstalige wereld al de Nothomb van 2019 verschenen; met de Jezus-monoloog Soif maakt de schrijfster voor het eerst sinds lang tot verrassing van velen zelfs kans op de Prix Goncourt.
Woede
Wie liefheeft wint begint als vintage Nothomb, met een pijnlijke emotionele wonde: de ambitieuze jonge Claude wordt afgewezen door de even ambitieuze Reine. Na vijf jaar liefdesgeluk kiest ze voor een ander, voor een man die het gaat maken in Parijs. De dolverliefde Claude kan zijn woede niet verkroppen, en het zegt veel dat dat werkwoord alleen in de ontkennende wijs wordt gebruikt. 'Je zult nooit lezen dat iemand zijn woede verkropt. Waarom niet? Omdat woede belangrijk is. Ze beschermt je tegen wanhoop.'
Gedreven door woede bouwt Claude een nieuw leven op. Zijn vrouw Dominique en dochter Epicène profiteren van zijn spurt naar de top van een Parijse firma. Of lijkt dat alleen maar zo? Want Claude vervalt in onverschilligheid ten opzichte van de toegewijde Dominique en bejegent Epicène met uiterste kilheid. Als hij zijn dochter van haar enige vriendin wegrukt om in een chiquere buurt te gaan wonen, beseft zij nog duidelijker dat ze hem haat. En dat die haat wederzijds is. 'Hij doodt me niet omdat dat bij wet verboden is. Hij bedenkt andere manieren om me te doden.' En op een dag, denkt de teruggetrokken tiener, zal ze hém doden.
Maar wanneer moeder Dominique vriendschap sluit met een rijke Parisienne lijkt het leven en het humeur van Claude te verbeteren. De dochter blijft bevroren in haar afkeer en eenzaamheid. Zal zij nog kans krijgen op revanche?
U hoort het, dit is een echte Nothomb, en of de wraak zoet of bitter zal zijn moet u zelf lezen. Plezierig is dat altijd, alleen blijft er deze keer niet veel van hangen. Nothomb raakt het verhaal van Orpheus en Eurydice aan zonder er verder iets mee te doen. Ook met de geslachtsloze namen van haar personages vangt ze niets aan. Ze beschrijft wél het chique Rive Gauche-volk van de jaren 80. Wie jong was in het yuppietijdperk zal klasgenoten als die van Epicène gehad hebben: 'Ze dragen een haarband en lelijke dure kleren en ze laten hun buur niet afkijken'.
Cava
Wie jong was en gehaat werd door een ouder, zal misschien ook het mechanisme kennen dat Epicène in staat stelt om te overleven: die van de coelacant, een vis die in staat is zichzelf voor jaren te bevriezen wanneer zijn biotoop te vijandig wordt. 'Een symbolische zelfmoord die eruit bestaat jezelf buiten spel te zetten. Die onzichtbare vorm van suïcide komt veel vaker voor dan je denkt.' Ja, scherpzinnig is Nothomb nog altijd. De getroebleerde adolescent vindt in haar een zielsgenoot. Geen wonder dat ze honderden fanbrieven per jaar krijgt en dat haar fans ook vrienden worden. Wie liefheeft wint, de titel zegt het.
De oogst van 2018 kan ermee door, maar van de schrijfster van juweeltjes als Filippica's en Het doorboorde hart verwacht je champagne, geen cava.
Vertaald door Marijke Arijs, Xander, 173 blz., 20,99 €. Oorspronkelijke titel: 'Les prénoms épicènes'.
Verberg tekst
