Vlaanderen

De Deense Ane Riel brak vorig jaar door met Hars, een sinister drama over een meisje en haar disfunctionele familie. De opvolger Beest is even benauwend en speelt zich net als Hars af op een plaats die links van de werkelijkheid ligt. Het openingshoofdstuk zou een rip-off kunnen zijn van Of mice and men, de klassieke novelle van John Steinbeck over George en de zwakzinnige Lennie, die als landarbeiders de Depressie proberen te overleven. In Beest heten de hobo's Mirko en Leon alias Dodo.

De massieve Dodo bekent meteen dat hij het meisje alleen maar wilde aaien, maar er niet tegen kon dat ze begon te gillen. Net zoals hij elke muis zo graag wil aaien maar ze steeds met brute kracht doodknijpt. Dodo doet zijn verhaal tegen een kraai die in een boom zit en vooral interesse heeft in het medaillon dat Dodo in zijn hand houdt.

Daarna gaat Riel terug in de tijd en vertelt ze hoe Dodo's moeder Danica zwanger werd. Zij woont in de boerderij naast die van Mirko's ouders, die met moeite overleven in het dal dat ze nog nooit hebben verlaten. Mirko raakt gefascineerd door Danica, maar het is de lompe Karl die haar verovert. Danica baart een mastodont van een zoon die zo sterk zal worden dat zijn kracht ook zijn grootste zwakte is. Mirko krijgt de kans om naar Amerika te trekken. Hij keert drie jaar later terug en verklaart zijn liefde aan Danica, die gevangen zit in een uitzichtloze relatie en vlucht in vluggertjes met vreemde mannen. Op elke bladzijde is de tragedie invoelbaar.

Genetische afwijking

Riel schrijft in haar nawoord dat niet alleen Steinbeck haar inspireerde. Ook las ze een krantenbericht over een kind dat door een zeldzame genetische afwijking een enorme spierkracht ontwikkelde. Anders dan bij Steinbeck wilde Riel het verleden van de twee zwervers en hun complexe relatie blootleggen. Steinbeck vertelde zijn verhaal in de derde persoon, zij wilde Dodo zelf aan het woord laten en wisselt zijn relaas af met de verhalen van de anderen.

Iedereen in Beest worstelt met de liefde en hoe die te uiten. Danica voelt zich moeder noch echtgenote, Dodo wil zo graag affectie tonen maar zijn brute kracht versmacht muizen en mensen, en Mirko weet geen blijf met zijn verlangens. Net als Hars is Beest geen klassieke misdaadroman maar een verhaal over liefde, lust en wraak dat niet anders kan eindigen dan in een drama. Beest is niet zo verrassend als Hars maar ademt dezelfde vervreemdende beklemming uit.

Vertaald door Kor de Vries, Prometheus, 432 blz., 24,99 € (e-boek 14,99 €).

Verberg tekst

Mirko zwerft rond met Leon, een zachtaardige, simpele jongeman. De roman opent net zoals Steinbecks roman ‘Of mice and men’ en is hier qua vertelling ook schatplichtig aan. De auteur schrijft in het naschrift dat ze hier bewust voor heeft gekozen. Mirko kent Leon al van jongs af aan. Hij was jarenlang smoorverliefd op diens moeder Danica, een mooie vrouw die haar eigen boerderij bestierde. Als ze trouwt met Karl, is Mirko radeloos. Hij vertrekt naar Amerika, maar kan Danica niet vergeten. Als hij na jaren terugkeert, ziet Danica tot zijn grote vreugde dat hij volwassen is geworden. Na een aantal spannende gebeurtenissen besluit Mirko met Leon het land door te trekken. Hij is als een vader voor de jongen, die volkomen op hem vertrouwt. Maar Leon kent zijn krachten niet en doodt dieren terwijl hij ze alleen maar wil strelen. Dat dit niet goed zal aflopen, is meteen al duidelijk. De Deense auteur (1971) debuteerde met de thriller ‘Hars’ en won daarmee verschillende Scandinavische literaire prijzen. Met ‘Beest’ slaat ze een andere weg in. Een bij vlagen ouderwets aandoend verhaal, dat traag op gang komt en waarin terugblikken het heden verduidelijken. Verberg tekst