Ook op literair gebied gaat Rembrandts 400e geboortedag niet onopgemerkt voorbij. Dick Walda, die al meer historische jeugdboeken schreef, koos een fase uit het leven, tussen 1640 en 1643, van de schilder als onderwerp van een stuk biografie, van de ontstaansgeschiedenis van zijn bekendste schilderij, van een evocatie van het toenmalige Amsterdam en van een boeiend verhaal over de bijdehante, leergierige volksjongen Wiggert Doevedans. Rembrandt staat dan aan de top van zijn artistieke carrière, en krijgt de opdracht voor een heel groot schilderij, een collectief portret van de leden van de Kloveniersschutterij, een clubje van vooraanstaande, pronkerige Amsterdamse volksmilitieleden. In die periode wordt zijn zoon Titus geboren maar sterft ook zijn vrouw. Wiggert Doevedans, een verzonnen figuur, is de zoon van een blinde muzikant en een werkster in een papierfabriek. Hij heeft een open geest, leert snel, gaat vlot om met mensen van allerlei slag, is behulpzaam en loyaal en neemt het initiatief waar dat nodig is. Toevallig komt hij in contact met de beroemde Rembrandt en ook met de wonderdoener-kruidendokter-messenwerper Kolhak, die groot succes kent op de Amsterdamse kermis en bij de zieken. Van zijn moeder moet hij bij Rembrandt in dienst, als manusje-van-alles. Kolhak blijft bevriend met Wiggert en Rembrandt en helpt ze ook met het geld dat hij niet alleen met zijn kruidendrankjes, maar ook met vlugge vingers en handig geschudde kaarten verdient. Als Rembrandt aan het imponeerschilderij van Frans Banning Cocqs schutterij begint, zorgen Wiggert en Kolhak ervoor dat hij de ruimte en het materiaal en de tijd daartoe krijgt. De schilder wil geen schuttersschilderij met stijve portretten maar iets waar beweging en verhaal en levendig licht in zit. Hij verwerkt ook zijn gestorven Saskia in het schilderij én zijn duvelstoejager Wiggert, linksonder als de jongen met de kruithoorn. Dat vertelt althans de schrijver.

Het boek leert de mens Rembrandt en zijn manier van schilderen kennen. Toch gaat het in dit boek vooral over Wiggert. Het vertelt hoe hij zijn kindertijd ontgroeit en de nieuwe fase in zijn leven aanpakt, hoe hij met mensen omgaat, hoe hij vooral veel wil leren -- lezen en schrijven, kunsttechnieken hanteren, messenwerpen, handel drijven, Rembrandts bezittingen goed beheren, zijn sterke intuïtie of "helderziendheid" in de hand houden... De lezer komt ook alles te weten over de fouten die hij maakt, zijn eerste kwade dronk, de voortvarendheid waarmee hij zich soms in gesprekken mengt, zijn soms te lichtvaardig vertrouwen, zijn eerste verliefdheid...

De schrijver is erin geslaagd een kleurig en aanschouwelijk beeld op te roepen van het leven in het rijke Amsterdam van het midden van de Gouden Eeuw. Hij laat zien hoe de mensen leefden, hoe de standen met elkaar omgingen, hoe de rijkdom ook bedriegers en dieven en zakkenrollers aanlokte, waarom ze Rembrandts kloveniersschuttersstuk 'De Nachtwacht' noemden, hoe ze reageerden op Vondels toneelstuk 'Gijsbrecht van Aemstel', waarin ook Wiggert -- als meisje in een jurk met frutseltjes -- en zijn vader een rol speelden... Soms klinkt de beschrijving misschien een beetje te toeristisch of zelfs wat belerend, maar alles bij elkaar verneemt de lezer in dit boek toch veel interessante dingen over het leven 400 jaar geleden, tot en met de vervaardiging van papier, het recept voor kandeel of voor Kolhaks wonderdrankjes. Leuk voor Vlaamse lezers zijn de verwijzingen naar Vlaanderen, maar een "ondeugd, een Belgische zoete likeur", is toch een anachronistisch uitschuivertje van de schrijver.

Het verhaal van Wiggert, Rembrandt en Kolhak wordt verteld in 34 hoofdstukjes, vooral vanuit de optiek van Wiggert maar in de tweede helft van het boek, wanneer het schilderij tot stand komt, ook vanuit Rembrandt. Alles bij elkaar is dit een goed geschreven, boeiend boek over een kunstschilder, een intelligente jongen en een sympathieke kwakzalver in de rijkste jaren van het Amsterdam van de Gouden Eeuw. [Herman De Graef]

Het schilderen van de Nachtwacht staat centraal in deze jeugdroman die verschijnt in het jaar dat Rembrandts vierhonderdste geboortedag wordt gevierd. Door enkele figuren van het schilderij over het Amsterdamse Schuttersgilde als verhaalfiguren op te voeren, ontstaat een levendig beeld van leven en werk van de 17e eeuwse schilder Rembrandt van Rijn. De Amsterdamse straatjongen die het schrandere knechtje wordt van de schilder en zijn magazijn gaat ordenen en beheren, en zich later opwerkt tot secretaris, is een sympathieke identificatiefiguur. Bovendien komen we zo veel te weten over de werkwijze van Rembrandt en over zijn huiselijk leven samen met zijn vrouw Saskia en over de andere bedienden in het grote huis. Ook de kleurrijke figuur van wonderdoener en genezer op markten en partijen zorgt voor spanning en actie in het verhaalverloop en zet het verhaal in het juiste historische perspectief. Een aardige, informatieve, historische jeugdroman over het leven en werk van Rembrandt van Rijn. Vanaf ca. 12 jaar.