BRUSSEL.

BLACK is een hedendaagse West Side Story , doorspekt met expliciet geweld en veel seks. De zwarte Mavela wil niet langer braaf naar school gaan. Ze raakt in de ban van The Black Bronx, een jeugdbende waarvan de leden hun dagen vullen met overvallen, drugs en liefjes uitwisselen. Maar dan wordt Mavela verliefd op Marwan, die lid is van een rivaliserende bende.

Bracke kiest ook nu weer voor een actueel thema. De Stekenaar schreef eerder al over aids in de controversiële maar populaire jeugdroman Het uur nul . Ook kinderprostitutie, kindsoldaten en opgroeiende moslima's inspireerden Bracke tot romans. Al die thema's werkt hij zonder taboes uit. Dat critici hem sensatiezucht verwijten, wuift hij weg. ,,Een verhaal moet levensecht zijn'', zegt hij beslist.

Omdat hij in zijn romans een zo realistisch mogelijk beeld wil schetsen, steekt Bracke heel wat tijd in research. Voor Black praatte hij met een meisje uit de gesloten instelling in Beernem dat in de straatbende Black Demolition zat. ,,Op dat moment wist ik nog niet dat het om echt zware jongens ging, met wie je niet zomaar een praatje slaat'', zegt Bracke.

Het was Koen Wouters, die bij de jeugdbrigade van de politie van Sint-Jans-Molenbeek werkt, die hem daarop attent maakte. Wouters liet zijn dochter een proefdruk van Black lezen. ,,Toen zij me vroeg of het geweld in Black toch niet een beetje overdreven was, begreep ik dat zelfs mijn eigen familie niet volledig beseft met welke harde feiten ik geconfronteerd word'', zegt Wouters. Bracke mocht met hem meerijden in een anonieme wagen en werd zelfs even in de boeien geslagen om te weten hoe dat juist gebeurt. Via Wouters kwam de jeugdschrijver in contact met Frédéric Van Leeuw, substituut van de procureur des Konings in Brussel. Ook aan zijn advies heeft Bracke veel gehad. Volgens Van Leeuw geeft Bracke in Black een vrij accurate kijk op de Brusselse straatbendes. ,,Bloederige vechtpartijen tussen bendes en groepsverkrachtingen gebeuren spijtig genoeg nu eenmaal.''

Toch draait het voor Bracke om meer dan alleen choqueren. In Black probeert hij ook te peilen naar de wortels van zoveel geweld. ,,Het zijn jongeren die niet langer dromen van een toekomst'', zegt Bracke. ,,Ze voelen zich niet welkom in onze maatschappij en bijgevolg wordt de straatbende hun familie waaraan ze zich vastklampen'', vult Van Leeuw aan.

Sommige bendeleden zijn het slachtoffer van racisme en/of oorlogsgeweld. X, de gewetenloze leider van The Black Bronx in het boek, was kindsoldaat voor hij naar België kwam. Mavela ziet het nut van studeren niet in: haar vader heeft een universitair diploma maar ook een zwarte huid, waardoor hij gediscrimineerd wordt op de arbeidsmarkt.

Zoals in zijn vorige boeken, wil Bracke met zijn nieuwe boek jongeren confronteren met de harde realiteit en een controversieel onderwerp bespreekbaar maken. ,,Ik ben de messias niet: ik verwacht niet dat ik met Black dit soort problemen zal oplossen'', zegt hij. ,,Maar problemen wegmoffelen of verzwijgen, daar heeft niemand wat aan.''

Verberg tekst

Bracke laat zich voor zijn boeken wel vaker leiden door de actualiteit. Zijn vorige verhalen speelden zich onder meer af tegen de achtergrond van kinderprostitutie en seropositiviteit. En enkele jaren geleden schreef hij een sciencefictionverhaal samen met leerlingen van een basisschool. Research is voor deze ex-postbode dan ook een belangrijk deel van het schrijfproces. Dat was ook deze keer niet anders.

Getuigenissen

«Ik heb in verschillende gesloten instellingen gepraat met jongeren die deel uitmaakten van de Brusselse straatbendes. Want die jongeren op straat zelf aanspreken was geen sinecure. Hun getuigenissen hebben ik gebruikt om mijn verhaal aan op te hangen. Vooral mijn gesprekken met een meisje dat lid was geweest van 'The Black Demolition' heeft me erg geïnspireerd.» Black gaat over een tienermeisje wiens leven veel opwindender is sinds ze deel uitmaakt van de jeugdbende The Black Bronx.

Bracke kreeg ook hulp van mensen die de problematiek van de Brusselse straatbendes door en door kennen. «Ik heb zelf iemand van het Brusselse parket gecontacteerd en ook de hoofdinspecteur van de dienst Jeugdgezin en Zeden van de Molenbeekse politie heeft me veel geholpen. Zo ging ik bijvoorbeeld mee op patrouille met de jeugdbrigade in enkele risicowijken in Brussel. Dat was een erg interessante ervaring.»

Leesbaar

Koen Wouters van de Molenbeekse politie zegt dat Bracke een belangrijk boek heeft geschreven. «Het verhaal is leesbaar en benoemt een probleem waar velen over zwijgen. Als je alleen de feiten bekijkt, vergeet je de persoon en dat heeft Dirk niet gedaan. Hij heeft een fictief verhaal geschreven, maar is vertrokken vanuit de achtergrond van de jongeren. De lezers zullen dus leren dat vele jeugdige criminelen niet gekozen hebben voor de situatie waarin ze opgroeien.»

In Brussel maken ongeveer 250 jongeren deel uit van een straatbende. Die bestaan vooral in de gemeentes Elsene, Sint-Joost-ten-Node en Brussel.

Verberg tekst

Mavela (15) vindt bij The Black Bronx, een straatbende van leeftijdgenoten, een soort thuis. Ze slijten hun tijd met diefstal, vandalisme en concurrentie met andere bendes in Brussel, en houden controle via weblog en mobieltjes. Als Mavela en Marwan (van een Marokkaanse bende) verliefd worden, tekenen ze hun eigen vonnis: 'zelfs al wil je weg uit de groep, dan nog kun je niet weg. Het is zoals een tatoeage die je op je voorhoofd draagt'. Scherp realistisch registreert de auteur wisselend vanuit Mavela en Marwan de geweldsspiraal. Ze zien hun situatie als uitzichtloos - Mavela’s vader werkt ondanks zijn academische opleiding als taxichauffeur. Karakters en achtergronden blijven vaag, terloops worden traumatische oorlogservaringen genoemd. Dat ze nog niet volledig zijn afgestompt, blijkt onder andere uit Mavela’s wroeging over haar aandeel in een groepsverkrachting. Schokkend beeld van jonge outcasts. Om op school mee te werken. Het verhaal is gebaseerd op research en gesprekken die de in 2021 overleden auteur voerde met onder andere de politie. Heruitgave in paperback met nieuw foto-omslag. Vervolgd door 'Back'*. De twee delen samen werden in 2015 verfilmd door Adil El Arbi en Bilall Fallah. Vanaf ca. 15 jaar. Verberg tekst

De twee gelijknamige boeken van Dirk Bracke zijn in ‘Black + Back’ in één doosje gestopt. De boeken over het bendeleven in Brussel zijn angstaanjagend, maar meeslepend. Zoals Frédéric Van Leeuw, substituut van de procureur des Konings in Brussel, op het einde van Black aangeeft in een nawoord is dit boek ‘gevaarlijk’. Het kan bijdragen aan het onveiligheidsgevoel dat erg leeft in Vlaanderen. Ook al is deze kant van de hoofdstad voor vele lezers nieuw, toch zijn de verhalen voor zo’n 250 jongeren in Brussel de dagelijkse gang van zaken. De boeken geven een rauwe realiteit weer, die zeer nauwkeurig en waarheidsgetrouw beschreven wordt. Net zoals het hoofdpersonage Mavela leven zij in een bende en trekt criminaliteit hen ongelooflijk aan. De uitzichtloze situatie waarin ze zich bevinden zorgt ervoor dat ze alle hoop in de toekomst opgeven en leven van kick naar kick.

Ook Mavela lijkt tot ze The Black Bronx ontmoet een heel normaal leven te hebben. Wanneer ze echter door haar neef in de bende terecht komt, wil ze hier ondanks alle waarschuwingen al snel niet meer weg. Ze bewijst dat ze erbij hoort door zes flessen champagne te jatten en lokt zelfs een meisje van een andere bende in de val zodat de jongens van haar bende haar massaal kunnen verkrachten. Mavela twijfelt soms, maar weet dat ze onlosmakelijk aan de bende vast zit. Dan ontmoet ze Marwan, en de twee worden verliefd. Het verhaal van Marwan lezen we ook in dit boek. Hoofdstukken over de twee personages wisselen elkaar af. Marwan is van Arabische afkomst en lid van de 1080’ers, een bende waarin alles er toch net iets minder heftig aan toe gaat dan in The Black Bronx. Een liefde tussen Mavela en Marwan is echter onmogelijk. Toch proberen de twee het samen, wat zeer slecht afloopt. Nadat ze hun lesje hebben geleerd, besluit Mavela met opgeheven hoofd terug lid te worden van The Black Bronx. Dat relaas kan je lezen in ‘Back’. Dat doet ze echter niet zomaar: ze zint op wraak. Die krijgt ze ook, wanneer ze een moord die hun bendeleider pleegt kan bewijzen aan de politie. Zoals je kan vermoeden is het geweld in dit boek nog grimmiger dan in het eerste. Ook Marwan moet zich inlaten met veel zwaardere criminaliteit om in zijn eentje te overleven. Om terug bij de groep te komen, zet hij al zijn normen aan de kant.

In tegenstelling tot het echte leven, heeft dit boek wel een happy end. Samen met haar ouders, die ze al een hele tijd niet meer zag, kan Mavela naar het buitenland vluchten. In de epiloog lezen we dat Marwan na een gevangenisstraf achterna kan komen. In deze filmeditie bevat het boek Black beelden van de film en maken we ook kennis met de acteurs. Verder is er niet veel nieuws te ontdekken en is het een commerciële zet om specifiek op dit moment de boeken weer uit te geven. 

Verberg tekst

Dirk Bracke is terug. Met ‘Black’ schreef hij een rauw, realistisch boek over de duistere en keiharde wereld van de straatbendes in Brussel. Sinds Mavela optrekt met The Black Bronx heeft ze een veel opwindender leven! Gedaan met school en braaf studeren. Bij de bende van X vindt ze een nieuwe thuis. Dat haar nieuwe vrienden een slechte reputatie hebben, daar staat ze niet bij stil. Ze accepteert hun regels van onvoorwaardelijke gehoorzaamheid en trouw, ze onderwerpt zich aan de seksuele uitspattingen van de jongens, maar weet ook dat de bende alles voor haar zal doen. Langzaamaan glijdt ze mee in hun wereld van vandalenstreken, diefstallen, vechtpartijen en groepsverkrachtingen. En dan ontmoet ze Marvan, een lid van de 1080ers. Ze is tot over haar oren verliefd en dat op iemand van een andere bende! Ze proberen elkaar zoveel mogelijk stiekem te ontmoeten in een leegstaand huis, want ze weten wat hun te wachten staat als de leden van de Black Bronx of de 1080ers hun relatie ontdekken ... Net zoals zijn andere boeken, is ‘Black’ is opnieuw een boek over een controversieel onderwerp aan de rand van onze maatschappij. Ook nu weer deed Dirk Bracke heel wat onderzoek voor hij zijn boek schreef. Dat geeft het geheel een journalistieke toets. Maar hij gaat heel wat verder dan louter de feiten verslaan: hij heeft geprobeerd om de wereld te zien door de ogen van deze jongeren, en dat resulteerde in een beklijvende roman die nog lang blijft nazinderen. Je kan (bijna) niet geloven dat dit echt zou kunnen zijn. Het boek choqueert, de beschrijvingen van seks en geweld zijn erg expliciet, soms balanceert het op het randje van sensatie, maar toch fascineert het. Vanaf het begin grijpt het je bij de keel en laat het je niet meer los. Het is dan ook erg vlot en met heel veel vakmanschap geschreven. En in tegenstelling tot zijn andere boeken kent dit boek geen happy end. Als maar de helft van wat hier verteld wordt waar is –en ik vrees het ergste– dan is er voor onze maatschappij nog heel wat werk aan de winkel.
Verberg tekst