'Ik wil lezers aanzetten om hun eigen verlangens te bevragen. En wie weet hun innerlijke slet op te zoeken", zegt Esmee Schenck de Jong. "Zoals ik dat ook bij mezelf voortdurend exploreer. Want seks is een van de dingen die ik het liefst doe."
In haar onverholen autobiografische debuut Omdat mijn lichaam het wil tekent Schenck de Jong haar lustvolle avonturen van de laatste jaren op, haar 'wildste orgieën in schoonschrift'. Uitgever Prometheus spreekt van een 'taboe- en genrevrij boek om als een grote reep chocola in een enkele zitting te verslinden'.
In het dagelijks leven bestiert Esmee Schenck de Jong een kinderboekhandel en zetelt ze in een jeugdboekenjury, nadat ze eerder in de zorg werkte, modellenwerk deed en voor VICE schreef. Maar wanneer ze 's avonds de winkeldeur achter zich dichtklapt, gaan regelmatig de seksuele remmen los - daar maakt de rijzige Amsterdamse geen geheim van. "Ik ben wel een beetje beducht hoe de buitenwereld op dit boek zal reageren", vertelt ze, als we whatsappen.
"Bij blootstelling, letterlijk en figuurlijk, stel je je kwetsbaar op. Seks is tegenwoordig ook politiek geladen. Ik wil niet alleen 'Esmee van dat seksboek' blijven. Mijn leven is ambivalenter dan dat, ik ga graag naar musea en wandel veel."
Of dat lukt? In elf verhalen én situatieschetsen schrijft ze over ongegeneerde geilheid op een manier die je in de Nederlandstalige literatuur té zelden leest. Het boek van de biseksuele Schenck de Jong degradeert Heleen van Royen tot een heilig boontje. En Jan Cremer en Jan Wolkers, eat your heart out.
menselijke pretzel
Mogen we Omdat mijn lichaam het wil lezen als een minicatalogus van erotische exploten? Schenck de Jong experimenteert met driehoeksverhoudingen en vrijt met mannen, vrouwen en alles daartussenin. Ze neemt deel aan seksfeesten waar ze zich tussen alle hitsige lijven 'een menselijke pretzel voelt' of 'vloedgolven van dierlijke geilheid' ondergaat, ze waant zich een 'kutjessommelier', een 'Rupsje Nooitgenoeg'.
Ze inventariseert alle gradaties van het vrouwelijke orgasme, met 'ontlichaming' als top of the bill. 'Jij en het orgasme zijn één, verder bestaat er even niks.' Of ze begeeft zich op het pad van de 'ethische non-monogamie' en laveert tussen liefdes, scharrels en 'sloppy blowjobs'. Af en toe gunt ze zich een 'sanity wank'. Schenck de Jong bouwt ook instructieve intermezzo's in, met zelfs ruimte om eigen ervaringen te noteren. We leren dat 'squirtmatjes' in de seksclub in feite afkomstig zijn van de 'puppytraining'.Soms vliegt Schenck de Jong ook ferm uit de bocht: 'Ik hoor het voorvocht bijna uit zijn pik gillen.' Dát proberen we ons liever niet voor te stellen. En als de vingers van een lover bij haar binnenglijden: 'De explosie van een Cobra 6 (illegaal vuurwerk, red.) is in vergelijking daarbij als het vallen van een potlood.'
"Ik leg in de verhalen opzettelijk de nadruk op plezier, zij het steeds met wederzijdse toestemming", vervolgt Schenck de Jong. "Door de hele MeToo-beweging, hoe noodzakelijk ook, is seks een beladen onderwerp geworden en kreeg het een minder positieve connotatie. Alsof we onderweg het genot enigszins zijn kwijtgespeeld. Ik zie mijn verhalen dan ook als een viering van het leven en de lust. En mensen zijn toch nieuwsgierig om te weten hoe het er écht aan toegaat bij een orgie of in de darkroom?"
floeplullen
Liefde en seks dwingen haar bovendien "te empathiseren, te reflecteren en goed te communiceren". Altijd weer moet je blijven praten, vindt ze. "Lust en liefde kan een troebel gebied zijn. En waar je het met je partners ooit over eens was, kan dat twee maanden later weer helemaal anders liggen. Het is een doorlopend project."
Plechtstatig en plastisch, dan weer aards én rechttoe rechtaan, maar vooral expliciet, zo schrijft Schenck de Jong. Naarmate de lichaamssappen rijkelijker vloeien, gaan de verhalen soepeler lopen. Aan wolligheid heeft ze een broertje dood, theoretiseren over haar dates gebeurt maar sporadisch. We zitten vooral in the heart of the action. En er is weldadige humor. Schenck de Jong: "Hoe kan het ook anders? Als je ligt te rollebollen in een bosje of zit te klooien in een auto, dat is toch ietwat belachelijk? In deze verhalen ging de seks van een leien dakje, maar natuurlijk komen er ook floeplullen, elleboogstoten en kutscheten in voor."
Schenck de Jong omschrijft haar verhalenbundel als "een uit de hand gelopen liefdesbrief", die "kleur geeft aan het leven dat zo grauw en grijs kan zijn". "Misschien heb ik wel gewoon een sensationele bouquetroman geschreven", lacht ze.
Is daten en seks haar ultieme escape? "Ik gun iedereen iets waarin hij zich ten volle kan verliezen", zegt ze. "Bij mij is dat seks, voor iemand anders kan dat prutsen aan modeltreinen zijn." Maar 'escapisme', dat woord associeert ze liever niet met haar geile manoeuvres. "Dat lijkt te veel op compulsiviteit en vluchtgedrag. Seks is een lekker en geil toetje. Het hoeft ook niet altijd na een date, ik vind mensen ontmoeten gewoon fantastisch. Ik cultiveer die nieuwsgierigheid op veel gebieden. Een gezonde manier om een andere wereld binnen te treden én er plezier uit te puren."
Drugs en drank
Overigens schuift er ook weleens discreet een lijntje wit poeder over de pagina's en wordt er menig glas cava geconsumeerd. "Ik gebruikte vroeger vaak drugs. Maar dat is me te bar voor de gezondheid. Cava loopt wél nog als een rode draad door mijn seksleven. Ik compenseer er mijn nerveuze natuur mee. Al moet je ook met alcohol uitkijken, dat je iemands grenzen niet overgaat."
Daten via Tinder en co. vindt Schenck de Jong wel meer gedoe. In een hilarische passage typeert ze het als te werk gaan als 'een magneetvisser': 'Met sluimerende hoop tuur je het grachtenwater in, om er vooral maar fietswrakken eruit te trekken, tot je een keer een gouden ring opvist.' Toch is seks door datingapps onmiskenbaar laagdrempeliger geworden, iedereen vindt zijn meug. Al heeft de versierspanning van 'het veroveren' misschien aan kracht ingeboet. "Van transactionele seks hou ik niet zo", zegt Schenck de Jong. "Elkaar echt zien is bovendien extra bijzonder, je voelt sneller elkaars mood en energie aan."
Of ze zich voor dit boek liet inspireren door andere vrouwelijke erotica, van pakweg Anaïs Nin via Erica Jong tot Catherine Millet of jongere collega-auteurs. "Niet echt", zegt Schenck de Jong. "Seksualiteit hangt altijd nauw samen met de tijdgeest. Toen ik een jaar of vijftien was, las ik met rode oortjes Anaïs Nin. O, wat had ik een ontzag voor haar, zeker toen ik hoorde dat ze haar verhaaltjes voor 1 dollar per stuk verkocht. Ik zat zelf nog vol schaamte toen, ik durfde geeneens te zeggen dat ik masturbeerde. Sinds ik zelf schrijf, lees ik amper nog erotische literatuur. Om niet te zeer beïnvloed te worden."
Dat jonge vrouwelijke auteurs en essayisten openlijk en taboeschuw over hun genot en hun amoureuze leven schrijven, is sinds enige jaren onmiskenbaar een trend, wellicht ook omdat lgbtq+- en queerliteratuur meer aandacht opeisen.
machomannen
Uitgevers pogen er garen bij te spinnen. Sla er maar de catalogi op na. Bij elke aanbieding komt wel een nieuwe naam tevoorschijn. Nijgh & Van Ditmar lanceerde onlangs Nienke 's Gravemade met haar erotische verhalen in Dorsten, voor februari zijn de verzamelde Volkskrant-sekscolumns van actrice Joy Delima aangekondigd. Vorig jaar viel bij ons het ongedwongen seksueel zelfonderzoek op van Deborah Seymus in Vijftig piemels later en Milou Deelen praatte in Hoe doen we het? met vrouwen over hun seksualiteit.
"Er is gewoonweg meer ruimte om je seksuele avonturen te presenteren als vrouw. En daarmee het eenduidige, karikaturale beeld van schrijvende machomannen te doorbreken", denkt Schenck de Jong. "Heel goed dat we nu deze stemmen horen."
En hoe een dubbeltje rollen kan. Zelf zou ze eerst een boek over intergenerationeel trauma schrijven. "Ik had een afspraak bij de uitgever om het over mijn familie te hebben: mijn vader is Joods, mijn oma zat in een jappenkamp. Best heel zwaar en verdrietig. Ik wist niet goed of ik wel in staat was om dat neer te pennen. Ik stuurde mijn uitgever daarna wel een paar van mijn prille erotische verhalen, nietsvermoedend. En dat escaleerde al snel tot een boek. Zo is het gegaan, ja."
Verberg tekst
