Vijftig jaar geleden verscheen The catcher in the rye, de roman waarmee Jerome David Salinger zijn reputatie vestigde. Alhoewel het een duidelijk product van de jaren '50 is, blijft hoofdpersonage Holden Caulfield ook nu nog de belichaming van de groeipijnen van adolescenten. En tegelijk ook een rolmodel voor een flink aantal moordenaars (o.m. Mark David Chapman). Tijdens zijn verblijf in een sanatorium vertelt de 17-jarige Holden Caulfield in een monoloog de gebeurtenissen tijdens drie dagen in december 1948, wanneer hij voor de zoveelste keer van school wordt gestuurd en onbewust een depressie doormaakt. De vanger in het graan is een picareske roman die de morele ontwikkeling en de sociale houding van zijn nonconformistische protagonist op verhelderende wijze illustreert. De adolescent Holden Caulfield is allesbehalve een aangenaam individu: hij is sarcastisch, gemeen, vervelend, onbeschoft, hatelijk, giftig en asociaal. Als teenager zit hij gevangen tussen de regels en cultuur van de adolescentenwereld (school, sport, meisjes) en de bedreigende volwassenenwereld, tussen afkeer voor zijn huidige leefwereld en angst voor zijn toekomstig (en opgedrongen) bestaan. Dat zijn 'pissed off'-houding ook hormonaal bepaald is, blijkt al snel uit zijn moeilijke relatie met meisjes en macho's. Het gevolg is een cocktail van frustratie, wreedheid en fantasie. En een onderstroom van latent geweld en verdrongen seksualiteit.

De kracht van De vanger in het graan is dat het boek de donkere zijde van de persoonlijkheid van adolescenten aanraakt en blootlegt. Met name de negatieve, kritische en vaak vijandige houding t.o.v. de samenleving (en al wie 'phony', hypocriet, materialistisch en dom is). Holden Caulfield begrijpt deze gevoelens van haat zelf niet goed. Hij reageert dan ook woedend op de 'Fuck you'-opschriften die hij in zijn school ontdekt. Want zelf ziet Caulfield zich als een morele figuur in een gekke wereld. Niet toevallig konden ook de reële moordenaars die met een exemplaar van Salingers werk rondzeulden, onvoldoende afstand nemen om de aanwezige ironie en relativiteit te zien. Heel wat critici maken dezelfde fout, waardoor De vanger in het graan steeds een omstreden werk is gebleven. Een boek dat ook in zijn Nederlandse vertaling de moeite van het ontdekken en herontdekken waard is. Ook al is 'fuck you' er wat ongelukkig 'vertaald' in 'fuck'. [Ivo De Kock]

De klassiek geworden roman over Holden Caulfield (16, ik-figuur) die van school wordt gestuurd. Omdat het toch bijna kerstvakantie is, besluit hij een paar dagen alleen in New York door te brengen. Holden is vol kritiek op de schijnwereld van de volwassenen, maar tegelijkertijd doet hij een vergeefse poging die volwassenen te imiteren. 's Nachts bezoekt hij stiekem zijn ouderlijk huis om met zijn zusje te praten, de enige van wie hij echt zegt te houden. Hij stort geestelijk helemaal in, komt in een tehuis terecht en vertelt na zijn herstel over die twee dramatische dagen in New York. De titel is een regel uit een gedicht die door Holden verkeerd wordt begrepen. Hij wil kinderen tegenhouden die in een afgrond dreigen te vallen, maar beseft uiteindelijk dat hij ernaar verlangt zelf gered te worden. Het verhaal wordt verteld door Holden zelf, en zijn tegelijk stoere en kwetsbare toon zal ook hedendaagse zestienjarigen aanspreken. Vlotte vertaling, met meer hedendaags jargon dan de oudere van Max Schuchart ('De vanger in het koren'). Onlangs werd bekend dat bij de nalatenschap van de Amerikaanse schrijver (1919-2010) een vervolgdeel is. Vrij kleine druk. Vanaf ca. 15 jaar.