Kris Van Steenberge beleefde in 2013 met Woesten de droom van elke debutant. Zijn duistere eerste roman, over een gruwelijk mismaakt kind tijdens de Groote Oorlog, was een onverwachte, maar welverdiende hit. Woesten ging meer dan 40.000 keer over de toonbank. Op het eerste gezicht verschilt zijn nieuwe boek Pechstrook danig van Woesten.

Toch herken je in Pechstrook onmiddellijk de hand van Van Steenberge. Je ziet het aan de vaardige manier waarop hij personages van vlees en bloed neerzet en aan het sardonische plezier waarmee hij die vervolgens hun lot laat ondergaan. Want net als in zijn drie vorige boeken zijn de personages voor het ongeluk geboren. Allemaal belanden ze vroeg of laat op de pechstrook van hun armzalige leven. Van Steenberge is in dat opzicht geen vrolijke frans. In zijn boeken valt het zwaard van Damocles meestal steil naar beneden.

Het leven van truckchauffeur Danny lijkt nochtans spetterend te beginnen wanneer hij diep in de jaren 80 de eenvoudige ouderenverzorgster Nicole leert kennen. Een vluggertje onder de tribune van de Bosuil is het begin van een lenige liefde die twee zonen oplevert.

Helena en Raphaël

De idylle spat spectaculair uiteen wanneer zoon Hans-Peter op de citadel van Dinant tragisch verongelukt. Andere ouders zouden de schuld voor zo'n ongeluk misschien op zich nemen, maar vooral Danny schuift de zwartepiet naar zijn overblijvende zoon door. De ellendige Raphaël komt die beschuldiging nooit meer te boven. Dat wordt pijnlijk duidelijk wanneer later nog een dochter in het gezin wordt geboren. Raphaël wil niet dat ook de mooie Helena iets zou overkomen en houdt haar daarom zo stevig in de tang dat het voor iedereen akelig wordt.

Van Steenberge herken je ook aan de dwingende structuur van zijn romans. In Pechstrook is elk hoofdstuk een dag van de week, en daarbinnen volgen we Raphaël, Nicole en Danny op hun eigen, herkenbare manier. Zo komt Raphaël altijd aan het woord in gecursiveerde passages, die hij vanuit de gevangenis aan een schrift heeft toevertrouwd.

De spanning bouwt slim op. Vanaf de eerste pagina's weet je: hier is iets ergs gebeurd. De spanning van de roman drijft op de vraag: maar wat precies? Gaandeweg lijkt het alsof de ziekelijke relatie tussen Raphaël en zijn zus tot iets zal leiden waarbij alle grenzen en taboes worden overschreden: “Helena heeft zich languit en comfortabel neergevlijd en lijkt weg te dromen. Mijn hand masseert haar kuitspier, ik hoef de joggingbroek niet eens op te stropen, het is een model met brede pijpen. (…) Ik moet haar meer in de watten leggen en haar lichaam verzorgen als het grootste goed dat ze heeft.”

Literatuur is een plaats waar dat soort grenzen mag worden opgezocht, zelfs overschreden. Maar Van Steenberge slaat plots een andere weg in, waardoor de onthulling van Raphaëls misdaad op een vreemde manier ontgoochelt. De ontknoping is niet min en toch blijf je teleurgesteld achter.

Kun je als auteur je stiel ook té goed beheersen? Van Steenberge wekt met Pechstrook die indruk. Je kunt op deze roman weinig aanmerken, en toch slaat de vlam nooit echt in de pan. Ironisch genoeg blijft Van Steenberge daarvoor iets te veel op het middenvak.

Een indringende roman over obsessies, emotionele druk en schuldgevoelens binnen een gezin. Danny, een truckchauffeur en voetbalhooligan, en Nicole, een verzorgster, ontmoeten elkaar in de jaren tachtig en krijgen twee zonen. Tijdens een familie-uitstap verongelukt hun baby Hans-Peter. Zijn oudere broer Raphael, die het zag gebeuren, wordt door geplaagd door diepe schuldgevoelens. Twee jaar later wordt dochter Helena geboren in het gezin en Raphael ontwikkelt al snel een obsessief verantwoordelijkheidsgevoel voor zijn zusje. De familiebanden komen onder druk te staan door het stilzwijgen over hun schaamte en verlies. Het verhaal is een grimmige stijl geschreven die de emotionele druk doet voelen. Kris Van Steenberge (1963) is een Belgische schrijver en docent. Hij schreef meerdere boeken. Zijn debuutroman ‘Woesten’* won de Debuutprijs en De Bronzen Uil.