Vlaanderen

Hoelang ben je al bezig met het Cel 5-project?

Vijf jaar. Eigenlijk heb ik zowel Weerloos als het tweede deel, Ademloos, oorspronkelijk als scenario's geschreven. En dat in opdracht van enkele mensen, die mijn stijl van schrijven blijkbaar geschikt vonden voor een spannende dramareeks op televisie. Tien afleveringen van vijftig minuten, met alle registers open zodat de kijkers aan het eind tegen hun zetel geplakt zouden zitten. Ik zag er wel wat in en zette mij aan het schrijven. Helaas blijkt een dergelijk opzet in België nog altijd hoog gegrepen, de onderhandelingen met tv-zenders en productiehuizen zijn nog altijd aan het lopen. Maar Wim Verheije, mijn uitgever, vond het materiaal voor de serie dermate sterk, dat hij mij aanspoorde om mijn scenario's tot boeken om te vormen. Ik heb alleszins geen spijt van mijn oorspronkelijke beslissing, ik geloof nog altijd in de initiatiefnemers. Hopelijk geeft het boek het project een duw in de goede richting. Voor mezelf vond ik het niet slecht dat ik Bosmans en Deleu even opzij kon leggen.

Bosmans en Deleu hebben dus nog niet helemaal afgedaan?

Ja en nee, volgend voorjaar verschijnt het achtste, waarschijnlijk laatste, deel in die reeks.

Terug naar Cel 5. Je hebt ditmaal gekozen voor een vierkoppig speurdersteam, van wie de leden enorm van elkaar verschillen. Kan je ze even voorstellen?

Cel 5 is een speciaal opgerichte politiecel die op zoek moet gaan naar langdurig vermiste kinderen. Aan het hoofd staat Fernand De Decker, een echte idealist die, misschien tegen beter weten in, oprecht in het nieuwe opzet gelooft. Ward Feremans is een hyperactieve, recht-voor-de-raapse flik met Vlaams Belang-sympathieën, die vanwege zijn grote muil nooit een grote carrière zal maken. Hij is de perfecte tegenpool en tegelijkertijd de beste vriend van De Decker. Jonas Vercammen is het jonge, blitse haantje in het gezelschap. Iemand die vooral zijn lul achternaloopt. Hij wordt dan ook meteen verliefd op nummer vier: de intelligente, knappe en zelfverzekerde Marokkaanse Safia Aberzak. Een heterogeen gezelschap dus, dat volgens mij een accuraat beeld geeft van de samenstelling van het politiekorps in een grootstad en dat tegelijkertijd een stevig spanningsveld creëert. Typisch Belgisch: Cel 5 had eigenlijk uit vijf personen moeten bestaan. Maar de vijfde, een kinderpsycholoog, laat het afweten omdat hij in de privé-sector meer verdient. Belangrijk, ik neem over geen enkel van de vier een moreel standpunt in. Dat laat ik aan de lezer over.

Je bent zelf met een kleurlinge getrouwd. Heeft dat meegespeeld in de keuze van Safia?

Niet echt, ook al krijgt mijn partner geregeld met racistische uitspraken te maken. Ik vind het alleszins een belangrijk onderwerp. Omdat het in alle bevolkingsgroepen woekert, niet in het minst bij de allochtonen zelf. Racisme en integratie: daar zit op zich ooit wel een apart boek in. Maar voor dit verhaal wilde ik er gewoon een sterke vrouw bij hebben. Ik vind het bemoedigend dat er lezers zijn die zowel Feremans als Safia oké vinden. Ondanks hun duidelijke tegenstellingen. Het gaat me vooral om de personages en hoe ze met hun eigen realiteit omgaan. Ik wil vooral niet prekerig overkomen.

Waar wil je met Cel 5 naartoe?

Ik wil in de eerste plaats spannende verhalen schrijven. Maar daarnaast ga ik dieper in op de vraag wat het werken aan dit soort misdaden met een politieagent doet. Hoe verwerkt hij zijn bevindingen? Neemt hij de ellende mee naar huis? Heeft hij eigenlijk nog wel een privé-leven? Ik focus bewust niet op de gruwelen die met dit soort misdaden gepaard gaan. Ik zou dat zelf ook niet graag lezen. Met verhalen over kinderen kan je niet kies genoeg zijn.

Je steekt wel erg veel in dit boek: de politieoorlog, politieke netwerken, complottheorieën, schimmige geheime diensten. Geen vrees voor overkill?

Het is inderdaad een ambitieus project. Juist omdat de realiteit waarin we leven ook complex is. Je lost de zaken waar Cel 5 mee bezig is, niet in één, twee, drie op. Het is zwoegen en zweten en rekening houden met tegenwerking en tegenslagen. Daarom heb ik het einde van Weerloos ook opengehouden. We kennen wel de dader, maar weten nog lang niet wie de opdrachtgever is.

Hoever sta je intussen als schrijver?

Ik leer met elk boek nog bij. Ik vind het vooral tof dat ik er nog altijd nieuwe lezers bij krijg. De mond-aan-mond-reclame blijkt goed te werken. Ik ontvang ook veel feedback van mijn lezers, die ik overigens enorm respecteer. Ik ga bijvoorbeeld graag met hen in discussie, zal op elke vraag een antwoord geven. Zij vormen voor mij de enige echte waardemeter.

Verberg tekst

Misdaad in Vlaanderen

Passie, hebzucht en vermoorde kinderen, dat zijn de thema's waarrond de Vlaamse misdaadauteurs Pieter Aspe en Deflo een stevig verhaal weten te verzinnen.

Blankenberge viert carnaval en het ziet ernaar uit dat de natte droom van de achttienjarige Joris Mareel waarheid wordt. Terwijl hij zich eenzaam zit te bezuipen, vraagt een als zigeunerin verklede jonge vrouw of ze hem de toekomst mag voorspellen. Ondanks de vermomming herkent Joris de mooie Katja, hét fuifnummer van de kleine kuststad. Een paar maanden geleden trachtte hij haar nog te versieren, ze wees hem hooghartig af en nu gaat ze zo maar met hem mee naar een andere kroeg. Onderweg fluistert ze hem toe dat met carnaval echt alles kan. Enkele uren later vindt men Katja terug. Ze is vermoord. Commissaris Pieter Van In en inspecteur Guido Versavel onderzoeken de zaak in samenwerking met de lokale politie. De eerste verdachte is de bedrijfsrevisor Erwin Nolens, met wie de vermoorde Katja een lat-relatie had. Nolens blijkt een waterdicht alibi te hebben. Als later blijkt dat Joris Mareel het laatst met Katja werd gezien, spitst het onderzoek zich op hem toe. Hoewel een inspecteur van de politie in Blankenberge formeel is: Joris mag dan een wat gefrustreerde jongeman zijn, tot moord is hij niet in staat.

Ontmaskerd is de zeventiende politieroman van Pieter Aspe (53) met Van In, Versavel en Hannelore Martens als centrale figuren. In nauwelijks tien jaar tijd schreef de Bruggeling een serie misdaadverhalen die qua populariteit hun weerga niet kennen in Vlaanderen. En met zijn jongste roman bewijst Aspe dat kwaliteit helemaal niet moet lijden onder een toch wel hoge productie. Ontmaskerd gaat over thema's die Aspe liggen: passie en hebzucht. Blankenberge blijkt, zeker tijdens carnaval, een hitsig stadje waar weinig lang verborgen blijft omdat er heel veel geroddeld wordt. Tegen die achtergrond verzon Pieter Aspe een knap verhaal, dat hij nu eens kabbelend, dan weer met veel vaart vertelt. De rustige periodes wisselt Aspe, vakman als hij is, af met boeiend politiewerk en spannende speurtochten te water, te land en in de lucht. Wat te duur is voor een televisiereeks kan makkelijk op papier. Met zorgeloze schwung brengt Aspe clichés van het genre tot nieuw leven: de luistervinkende ober, het besje dat achter het raam het West-Vlaamse dorpsleven bekijkt. Van In blijft een mopperende speurder en hij uit zich meer en meer als een wat ouderwetse socialist die vindt dat de combinatie rijk én eerlijk wel heel uitzonderlijk is. Uiteindelijk hangt het in de lucht dat hij aan een nieuwe uitdaging denkt. Net als Hannelore trouwens.

Deflo (47) is in de loop van de zes jaar dat hij thrillers schrijft geëvolueerd tot een auteur die stilistisch heel wat te bieden heeft. Hij verzint niet alleen spannende scènes, hij kan ze bovendien ook nog vlot aan de lezer kwijt. Hij houdt daarbij van korte, gesyncopeerde zinnen: vaak meer kreten en uitingen van emoties die een beroep doen op onze empathie. En er zijn nog andere middeltjes waarmee Deflo zijn publiek intensief bij het verhaal tracht te betrekken. Soms gooit hij ons midden in een conversatie en moeten we maar trachten zelf te reconstrueren waarover het begin van het gesprek eigenlijk ging. Het is een procédé dat hem wonderwel ligt en ons in elk geval verplicht om bij de les te blijven. Tot nu toe gingen de misdaadverhalen van Deflo zogoed als altijd over seriemoordenaars, al dan niet schizofreen. Hij kon er uitputtend over schrijven en zich inleven in hun morbide denkwereld. Vaste personages waren de Mechelse politiemensen Jos Bosmans en Dirk Deleu, die meestal heel dicht en persoonlijk bij de misdaad en de crimineel waren betrokken. Na zeven romans heeft Deflo nu even afscheid genomen van Mechelen en zijn seriemoordenaars. Hij begon een nieuwe reeks met andere personages, een andere setting en uiteindelijk ook een ander onderwerp. Weerloos, het eerste deel van de serie, draait rond een pas opgerichte politieafdeling die zich uitsluitend bezig moet houden met dossiers die wat te maken hebben met vermoorde kinderen. De eenheid, Cel 5, hangt rechtstreeks af van de minister van Justitie, die aan kindermoorden topprioriteit geeft na de zaak-Michel Fourniret. Vier speurders vormen de spil van Cel 5: de door zijn werk bezeten commissaris De Decker; Jonas Vercammen uitgesproken macho, superflik en eeuwig rokkenjager; de wat eenzame Ward Feremans die op een hoertje verliefd is en ten slotte de mooie Safia van Marokkaanse origine. Ze krijgen een zaak op te lossen die leidt naar een inrichting voor weeskinderen en jongeren die door de rechter geplaatst zijn. De directeur ervan is het brein achter een kleine bende handelaars in kinderen. Hij zorgt ervoor dat er nu en dan eentje ongemerkt kan verdwijnen. Weerloos begint bijzonder sterk met de moord op een lid van de bende en de zaak gaat aan het rollen als in zijn auto het verkoolde lichaam van een meisje wordt gevonden. Een mysterieuze Nederlander, ooit lid van de veiligheidsdienst, blijkt een eigen agenda te hebben en loopt zowel de speurders als de leden van de bende voor de voeten. Deflo zorgt voor een goede dosis spanning en beperkt de gruwel. De leden van Cel 5 krijgen allen hun persoonlijke problemen te verwerken, maar wat vooral opvalt, is de rol van twee vrouwen: zowel teamlid Safia als verpleegster Magda zijn sterke figuren. De andere personages komen nog niet helemaal tot leven en dat kan je Deflo, die ruimte laat voor meer afleveringen, ook niet verwijten.

Verberg tekst

Het magazijn

Na zeven behoorlijk succesvolle maar niet altijd even fijnzinnige politieromans rond het Mechelse speurdersduo Deleu en Bosmans, is Weerloos van Deflo het eerste deel van een nieuwe reeks die Cel 5 heet. In die reeks wil Deflo een heikel onderwerp aanpakken: vergeten kinderdossiers. Cel 5 is een speciale eenheid die uitgebreide bevoegdheden krijgt om vastgelopen dossiers over verdwenen kinderen te onderzoeken.

Maar nog voor Cel 5 goed en wel van start gaat, worden de speurders geconfronteerd met een nieuw dossier. Na een auto-ongeval waarin de chauffeur om het leven komt, wordt in de verhakkelde auto het lijk van een onbekend en duidelijk mishandeld meisje gevonden. Commissaris Fernand De Decker en zijn team bijten zich vast in een smerige affaire van ontvoerde kinderen die in kooien worden vastgehouden.

Het kon niet anders of vroeg of laat zou een thrillerauteur zich laten inspireren door de dossiers van de verdwenen kinderen en de affaire Dutroux, hoewel in Deflo's boek die naam, uit een soort van piëteit wellicht, niet valt.

Het is een dunne koord waarop Deflo balanceert. Weerloos kun je niet anders lezen dan met de verkillende beelden van Sabine Dardenne en Laetitia Delhez voor ogen toen ze uit de kelder van Dutroux' gruwelhuis in Marcinelle werden bevrijd, of toen de assisenjury er een bezoek bracht en de camera's mee in de kelder afdaalden. Dat is meteen het probleem bij dit boek: de realiteit zit de fictie in de weg.

Erger nog: hoewel Deflo een paar keer probeert te beschrijven wat de meisjes in zijn gefingeerd verhaal hebben meegemaakt en wat de motieven zijn van de daders, slaagt hij er niet in om die emoties behoorlijk te verwoorden en te duiden.

Het psychologisch profiel van de daders en van de slachtoffers wordt op geen enkel moment geloofwaardig ingevuld, commissaris De Decker is een sjabloon van een speurder en de plot bevat tal van onwaarschijnlijkheden: zo gelooft niemand dat je zomaar de kofferkamer van een bank kunt binnenstappen om er documenten te ontvreemden. Een lichtpuntje: Feremans, een van de leden van het team, is wel een goed uitgewerkt personage. Hij is een bruut die er geen geheim van maakt dat hij naar de hoeren gaat. Hij is hard en eerlijk en dat maakt hem overtuigend.

Bloter dan bloot is de vierde misdaadroman van Stan Lauryssens en het is zijn beste tot nu toe. Het lijkt erop dat Lauryssens steeds hetzelfde boek schrijft. Je leest zijn boeken niet in de eerste plaats voor de plot, maar voor de spitante dialogen en de pakkende beschrijvingen van een stad die heel wat te verduren krijgt. De cast bestaat uit een resem Antwerpse speurders die eerst een gore mop vertellen, bij voorkeur over migranten, voor ze eropuit trekken om misdadigers te vatten. Maar hoe melig die grappen soms ook zijn, Lauryssens slaagt erin om de sfeer in een onderzoeksteam mooi te tekenen.

Bloter dan bloot is het vervolg op Doder dan dood . In dat vorige boek laat hij een bende tijdens de laatste uren van het jaar, terwijl boven de Schelde het vuurwerk wordt afgestoken, de Nationale Bank binnendringen om een gigantische som geld te roven. In Bloter dan bloot volgen we vooral de speurders in hun pogingen om de roof op te helderen. Er moeten ook nog andere misdaden opgelost worden. Een dolle schutter heeft in het centrum van Antwerpen een bloedbad aangericht. Blijkt dat de roof en het bloedbad met elkaar te maken hebben. De finale van het boek is prachtig geschreven en speelt zich af rond de beruchte Chicagobuilding op Linkeroever.

DE AUTEUR Luc Deflo is de auteur van een reeks politieromans die zich in Mechelen afspeelt. Sommige van die boeken worden nu verfilmd. Weerloos' is gebaseerd op een tv-scenario van Deflo Verberg tekst

Brussel

Thrillerauteur Luc Deflo kwam vier jaar geleden in Brussel wonen en het kon dus niet lang meer uitblijven dat hij de stad als decor zou gebruiken in zijn verhalen. Zijn nieuwste psychologische thriller 'Weerloos' gaat over een nieuwe politiecel 'Cel 5', die oude dossiers - waarbij kinderen betrokken zijn - van onder het stof haalt. De hoofdpersonages betrekken een kantoor in het commissariaat op de Kolenmarkt en gaan op zoek naar sporen in de Maritiemwijk, Elsene en het Zoniënwoud. «Het werd tijd om Brussel eens op te voeren in een Vlaams boek», vindt Deflo.

Luc Deflo is de man achter speurdersduo Bosmans en Deleu, twee Mechelse 'flikken' die de straten in de provinciestad behoeden van dieven, moordenaars en ander gespuis. «Mijn nieuwe reeks 'Cel 5' gaat over een heel ander en nationaler thema: kinderverwaarlozing en kindermoord. Ik was dus sowieso van plan de actie van een boek naar een grotere stad te verhuizen», zegt Deflo.

dankbaarheid

«Ik heb Brussel gekozen uit dankbaarheid. Enkele Brusselse agenten en fans van het eerste uur hadden me uitgenodigd op hun commissariaat aan de Kolenmarkt. Ik heb daar het lokaaltje mogen bezoeken waar verwaarloosde kinderen worden opgevangen en ondervraagd. Dat kamertje ziet er heel onschuldig uit, met speelgoed en knuffelberen, maar in feite is de ruimte volgestouwd met verborgen microfoontjes en camera's. Ik heb ook de kinderpsychologe mogen interviewen. Dat was ongelooflijk interessant en dus vond ik het normaal dat ik dat commissariaat zou gebruiken in mijn verhaal.»

Dutroux-achtig

De agenten van Cel 5 wonen dan wel niet allemaal Brussel, de actie van boek speelt zich wel grotendeels af in de stad. Zo begint het boek in het Zoniënwoud, komen de personages langs in de Havenlaan of gaan ze een glas drinken in bluescafé Le Grain d'or in Elsene. «Ik ben van al die plaatsen de sfeer gaan opsnuiven. Dus wat in het boek geschreven, staat klopt wel in grote mate», gaat de schrijver verder. «Ik vond de buurt van het kanaal in Anderlecht bijvoorbeeld heel geschikt om er een Dutroux-achtig type te laten wonen. En in mijn eigen straat, de Malibranstraat, woont een zwerver. Ik vind het wel boeiend Brussel te gebruiken als decor in een boek. Het gebeurt niet vaak en het is misschien een manier om Vlamingen, die Brussel niet kennen, te laten kennismaken met de stad.»

Verberg tekst

Vier jaar geleden verhuisde Mechelaar Luc Deflo naar Brussel. Al die jaren bleef hij trouw aan de Mechelse speurders Bosman en Deleu maar daar kwam onlangs verandering in. Toen Deflo werd gevraagd om een scenario te schrijven, werd Cel 5 geboren.

,,In Cel 5 behandelen vijf topspeurders onopgeloste dossiers van verdwenen kinderen. Toen mijn uitgever het scenario las, stelde hij voor er een boek van te maken. Omdat Cel 5 een nationale eenheid is, leek het logisch om Brussel als decor te gebruiken.

Tijdens de research voor Weerloos werd Deflo uitgenodigd door de federale politie voor een rondleiding in de lokalen waar misbruikte kinderen worden opgevangen. ,,In Weerloos zit een scène waar een misbruikt meisje wordt verhoord. Omdat dit een delicaat onderwerp is, wou ik er niet over fantaseren. Het was interessant om de kamers te zien waar kinderen worden opgevangen. Naast pluchen zetels en teddyberen staan er camera's en microfoontjes die beelden doorsturen naar een technische ruimte. Het gesprek met de psychologe was leerrijk.

Deflo, vader van twee dochtertjes, houdt afstand van de kindermisdrijven in Cel 5 . ,,Zoals elke ouder ben ik bezorgd om mijn kinderen maar omdat de nadruk op de personages ligt en niet op de feiten, heb ik tijdens het schrijven nooit aan Tris en Tess gedacht.

Verberg tekst

Er zijn maar weinig succesvolle thrillerauteurs die de lef hebben het roer om te gooien, en een nieuwe koers te varen met een andere bestemming en bemanning. Deflo schreef tot hiertoe een zevental politieromans met als achtergrondlocatie Mechelen en met op de voorgrond de politiemensen Jos Bosmans en Dirk Deleu, die soms ook persoonlijk betrokken raakten met de misdadigers op wie ze jacht maakten. Meestal ging het om seriemoordenaars, wier psychopatisch gedrag de auteur op vaak overtuigende wijze wist over te brengen, wat het inlevingsvermogen en het spanningsgehalte in romans als Sluipend gif, Lokaas en Copycat ten goede kwam. Wel kan je je vragen beginnen te stellen over het feit dat om de haverklap een seriemoordenaar werd opgevoerd in het anders vrij rustige Mechelen, wat zwaar begon te wegen op de geloofwaardigheid en het realiteitsgehalte van de intriges.

Met Weerloos slaat Deflo een andere richting in, en het boek is wellicht de aanzet tot een nieuwe serie rond een politieafdeling in het Brusselse die zich bezighoudt met dossiers die betrekking hebben op vermoorde kinderen. Deze eenheid, Cel 5, wordt bemand door commissaris De Decker, enkele speurders die in dit eerste deel nog niet helemaal hun persoonlijkheidsstructuur prijsgeven, en enkele opvallend sterke vrouwen, zoals het teamlid Safia, van Marokkaanse origine, en Magda, een verpleegster. Cel 5 hangt rechtstreeks af van de minister van Justitie, die in het post-Fourniret tijdperk topprioriteit verleent aan kindermoorden.

Wanneer een man wordt vermoord en in zijn wagen een verkoold kinderlijk wordt aangetroffen, gaat voor de commissaris en zijn team de eerste zaak aan het rollen. Het spoor leidt naar een weeshuis en een directeur die het welzijn van de kinderen op een heel bijzondere wijze interpreteert.

De kort aangesneden dialogen en de actievolle passages zetten andermaal de toon in deze opvallende koerswijziging, die nieuw leven blaast in het oeuvre van Deflo. [Staf Schoeters] Verberg tekst

Fernand de Decker moet als chef van een speciaal rechercheteam in Brussel een afschuwelijke pedofiliezaak oplossen. Uiteindelijk blijkt dat vanuit een weeshuis meisjes worden verkocht voor en misbruikt door 'klanten'. Dit kost Marita de Groof het leven, laat Sylvie Vervoort getraumatiseerd achter, terwijl het lot van Maaike Devroe onzeker blijft. Een heel crimineel netwerk wordt door De Deckers team blootgelegd en de betrokkenen gearresteerd of gedood. Een zaak met vergaande politieke en maatschappelijke consequenties, waarbij ook de Nederlandse AIVD een rol speelt. Een boek geschreven als een muziekstuk: in de langzame delen worden veranderingen van mimiek, gestiek of in de houding van de personen meestal vertraagd en gedetailleerd weergegeven: je ziet de menselijke lichaamstaal gewoon voor je. In de frequente, snelle delen van actie, weet de lezer niet hoe snel hij de volgende bladzijde moet omslaan: presto. Actueel en schitterend beschreven, voor ieder die de maatschappij waarin hij leeft, wil leren kennen. Vrij kleine druk. Verberg tekst