Martialis (ca. 40-ca. 104) verliet in 64 zijn geboorteland Spanje om zich in Rome te vestigen. Hij werd er beroemd als schrijver van grappige, satirische en soms obscene epigrammen over het dagelijkse leven in Rome. Toen keizer Titus in 80 met groots opgezette spelen het nieuwe Colosseum inwijdde, zag de toekomstige dichter zijn kans schoon: hij zou de spelen luister bijzetten met een reeks gedichten. Een groot deel ervan is onder de titel Liber spectaculorum overgeleverd. Naast de vertaling van Hunink is ook de Latijnse tekst opgenomen.

In de eerste gedichten prijst de dichter het nieuwe amfitheater als een nieuw wereldwonder. Dan gaat zijn aandacht naar het spektakel zelf: gevechten met dieren (o.m. executies van misdadigers), gevechten van dieren onderling, een paar tweegevechten en grootse watergevechten. Herhaaldelijk noemt, prijst en bewondert hij de keizer om zijn moed en mildheid. Die vleierij wordt haast lachwekkend, wanneer hij zegt dat een olifant of een damhert de goddelijke uitstraling van de keizer merken. Bij de executies verwijst hij meermaals naar de mythen: de toeschouwers zien nu met eigen ogen de lotgevallen van Pasifaë, Prometheus, Daedalus en Orfeus. De amusante en enthousiaste toon laat geen ruimte voor medelijden of verontwaardiging bij deze gruwelijke executies.

De vertaling van Hunink is zeer geslaagd. Het oorspronkelijke metrum heeft hij door afwisselend zes- en zevenvoetige jamben vervangen. Zowel de jamben als de regelmatige verslengte maken natuurlijk een heel letterlijke vertaling onmogelijk. Door dit jambische metrum en de korte zinnen wordt de vertaling krachtig en gevat. Hij neemt voldoende afstand van het Latijnse taaleigen en vertaalt met uitdrukkingen als "een koek van eigen deeg" en "stank voor dank". Metonymisch gebruikte mythische namen heeft hij weggewerkt: "Diana" en "Mars" worden resp. "jacht" en "kracht"; andere zijn in een noot verklaard.

Hunink heeft deze uitgave van een interessant nawoord voorzien. Natuurlijk biedt dit werkje slechts een erg onvolledige kennismaking met Martialis' werk: slechts 12 pagina's Latijnse tekst, het eerste van 12 boeken (en dat is in zijn overgeleverde vorm slechts half zo lang als de elf latere). [Jef Ector]

In een klein boekje, gedrukt op dik geschept papier, is in een oplage van 400 exemplaren de vertaling verschenen van het boek epigrammen, dat de Romeinse epigrammendichter Martialis (ca. 40-104 na Chr.) schreef bij de opening van het Colosseum in Rome in 80 na Chr. De 31 korte epigrammen zijn op tegenover elkaar liggende pagina's afgedrukt in het Latijn en in Nederlandse vertaling. Puntig geformuleerd gunnen zij ons niet alleen een blik op Martialis' dichterschap, maar ook in de grootse spelen die keizer Titus gaf ter gelegenheid van de opening van het Colosseum. Dierengevechten ook met vrouwelijke jagers, gladiatoren gevechten te water, executies in mythologische setting passeren de revue. De fraaie vertaling en heldere toelichtingen en nawoord van Vincent Hunink (Latinist aan de Kath. Univ. Nijmegen) maakt de gedichten voor een ieder toegankelijk.