Met de stortvloed aan Scandinavische thrillers zou je gaan vermoeden dat thrillerschrijven een verplicht vak is in alle middelbare scholen die Noord-Europa rijk is. Pas afgestudeerd: de Deense auteur Michael Katz Krefeld, wiens thesis over de zelfdestructieve rechercheur Thomas Ravnsholdt handelt. Met 'Ravn' - bekt beter en beklemtoont de ravenzwarte vlekken op zijn ziel - gaat het momenteel iets minder: zijn vrouw is tijdens een roofoverval vermoord en Ravn heeft zich teruggetrokken op zijn krakkemikkige trawler met zijn bulldog en de nodige flessen Jim Beam als enige gezelschap. Tot de barman van zijn stamcafé hem vraagt om de verdwijning van Masja te onderzoeken, de dochter van zijn Oost-Europese poetsdame. Diep hoeft Ravn niet na te denken: jonge Oost-Europese meisjes kunnen hun Vuittons alleen betalen door hun lichaam te verkopen en als hij haar ex-pooier Igor betrapt met een zak coke, daalt hij in een ijltempo af in een onderwereld vol drugs, hoeren en mensensmokkel.

Maar er is meer verderf op de wereld. Parallel loopt het verhaal van de jonge Erik, die de kunst van de taxidermie van zijn vader leert. Terwijl vader en zoon in de kelder hertenkoppen opzetten, geniet moeder de vrouw van de iets warmere lichaamsdelen van een vriend des huizes. Heeft haar plotse dood iets te maken met de opduikende 'witte engelen' - kundig geconserveerde vrouwenlichamen die op vuilnisstorten geplant worden?

Krefeld heeft duidelijk school gelopen bij Jo Nesbø en overklast zijn leermeester meteen ook. Zeker, hij bedient zich van alle mogelijke hard-boiledclichés, maar slaagt er toch in enige diepgang in zijn personages te steken en sporadisch duikt zelfs een literair beeld op - zeker Ravns conversaties met zijn dode vrouw mogen er wezen. De schampscheuten naar Zweden - 'er wonen alleen racisten en neonazi's' - mocht hij evenwel achterwege laten. Maar we vermoeden niet dat Krefeld poogt het Nobelprijscomité te paaien. Op voldoende wijze geslaagd, is het oordeel van de jury.

ONTSPOORD ***

Michael Katz Krefeld , Prometheus (originele titel: Afsporet), 351 blz., ? 10.

RODERIK SIX ■

Verberg tekst

Michael Katz Krefeld won in zijn thuisland Denemarken met zijn debuut Før stormen de debutantenthrillerprijs in 2007. Een later boek, Sort sne falder, werd dan weer bekroond als beste Deense thriller van 2012 en genomineerd voor de prijs van de beste Scandinavische thriller. Leuke adelbrieven, maar is Katz Krefeld meer dan de volgende Scandinavische auteur die door de uitgeverijen in de grote poel van noordelijke talenten wordt gegooid? Of heeft de auteur ook echt iets toe te voegen aan de Scandinaviëgekte? Afgaande op Ontspoord lijkt het het laatste te worden.
Ontspoord is het eerste deel in een serie rond de eigenzinnige rechercheur Thomas ‘Ravn’ Ravnsholdt, die al een jaar met ziekteverlof is omdat hij de moord op zijn vriendin Eva niet kan verwerken. Ravnsholdt houdt zichzelf verantwoordelijk voor haar dood en heeft zich teruggetrokken op zijn woonboot in de haven van Kopenhagen. Daar wentelt hij zich in zelfmedelijden, eenzaamheid, cynisme en alcohol. Een oude vriend roept Ravnholdts hulp in wanneer zijn Poolse poetsvrouw hem vertelt dat haar dochter Masja al enige tijd vermist is. De vriend hoopt dat de dolende rechercheur het meisje kan terugvinden en door het speurwerk ook zijn leven weer op de rails kan zetten. Met enige tegenzin begint Ravnholdt aan het onderzoek. Dat brengt hem naar Stockholm, waar hij diep in de wereld van drugs en prostitutie terechtkomt. De eerste sporen leiden immers naar Slavros, de eigenaar van een groot Europees prostitutienetwerk, en een gangster die niet bekendstaat om zijn zachte aanpak.
Doorheen dit verhaal weeft Katz Krefeld nog een tweede plotlijn over een seriemoordenaar die jonge vrouwen in Stockholm vermoordt en hen als engelen achterlaat op vuilnisbelten. Afwisselend krijgen we de vooruitgang in beide verhalen te lezen en het is natuurlijk geen verrassing dat ze uiteindelijk samenkomen. Daarnaast lezen we ook fragmenten uit het dagboek van de verdwenen Masja. We weten wat er met haar gebeurd is en waar ze is, maar door het ontbreken van duidelijke tijdsaanduidingen in deze passages weten we niet of ze nog leeft. Daardoor weet de auteur de spanning erin te houden.
Katz Krefeld heeft met Ontspoord een harde thriller geschreven die de lezer de vreselijke details uit de prostitutiewereld niet bespaart en de Scandinavische onderwereld rauw en wreed presenteert. De auteur hanteert daarvoor korte hoofdstukken met veel actie. Rechercheur Ravnholdt is een boeiend personage, dat allengs onder je huid kruipt. Je voelt mee met zijn verdriet, maar je wil hem soms ook een schop onder zijn kont geven zodat hij zijn leven weer oppikt. Vast staat dat we nog meer boeken rond Ravnholdt mogen verwachten. Dat is een goede zaak en Katz Krefeld vestigt zich meteen als een te volgen nieuwe naam bij de Scandinavische thrillerauteurs.    
[Karen Vandyck] Verberg tekst

De op non-actief gestelde rechercheur Thomas Ravnsholt zuipt zich elke avond lam om vervolgens half bewusteloos op zijn gammele boot te belanden. Drie maanden geleden is zijn vriendin in zijn appartement op brute wijze vermoord door een insluiper. Sindsdien verblijft hij samen met zijn hond Møffe op de Bianca in Christianshavn. Op een avond smeekt een Oost-Europese schoonmaakster hem in zijn stamcafé haar vermiste dochter op te sporen. Deze hulproep triggert Thomas om uit zijn depressie te stappen en langzaam weer omhoog te krabbelen. In Stockholm wordt intussen op een schroothoop het een na het andere wit bekalkte vrouwenlichaam tussen het afval gevonden. Zijn deze zaken met elkaar verbonden? De verschillende verhaallijnen en de chronologiedoorbreking dagen de lezer uit om alert te blijven en mee te denken. Hard-boiled detective, recht toe recht aan geschreven verhaal met korte hoofdstukken, veel actie en weerzinwekkende situaties. Spannend tot en met de laatste bladzijde. Eerste deel van een reeks rond de eigenzinnige rechercheur Thomas Ravnsholdt. Vrij kleine druk. Verberg tekst