Ten overvloede beweert de flaptekst van De wind door het sleutelgat: ‘Stephen King is een regelrecht fenomeen’. De man heeft tientallen boeken op zijn naam staan (om de markt niet te verzadigen moest hij er zelfs enkele onder pseudoniem schrijven), waarvan er ettelijke met groot succes verfilmd werden. Horror en fantasy zijn in elke roman van King vaste prik. Van een pulpschrijver ontwikkelde hij zich tot een cultschrijver, die in zijn laatste romans een verbazende diepgang haalt. Hij is typisch Amerikaans in zijn dialogen, thema’s en typetjes. Nergens drijft dat beter naar boven dan in zijn ‘De donkere toren’-serie, een aangrijpende en meesterlijk vertelde saga, waaraan hij jaren werkte en die hijzelf als zijn magnum opus beschouwt. Het is een soort graallegende, waarin Roland van Gilead, een scherpschutter, lid van een kleine bende die de orde tracht te handhaven in een wetteloze wereld waarin monsters en onbetrouwbare magie floreren, op zoek gaat naar de Donkere Toren, het brandpunt van ruimte en tijd in wat Midden-Wereld heet, een wereld die aanschurkt tegen de reële wereld. Roland en zijn ‘ka-tet’ (schrik niet van Kings ruim met neologismen doorspekte tekst), een bizar troepje, trekken via het ene schokkende avontuur naar het andere, steeds dichter naar hun bestemming. Roland is getekend doordat hij zich verantwoordelijk acht voor de dood van zijn moeder, een feit dat in elke cyclus verhalen terugkeert en hier uitgeklaard wordt.
Elk boek van de reeks draait in de eerste plaats om ijzersterke, spannende verhalen. In De wind door het sleutelgat steekt er tijdens de tocht van de metgezellen een woeste storm op, zodat ze onderdak moeten zoeken in een oud dorpshuis in een verlaten dorp. Terwijl de storm loeit, vertelt Roland verhalen over een vreemde jacht op een ‘huidman’, dat op zijn beurt onderbroken wordt door een verhaal dat zijn moeder hem ooit voorlas, ‘ De wind door het sleutelgat’, waarin ene Tim een magisch reis naar zijn moeder maakt, waarna de ‘huidman’ opnieuw afsluit met een vreselijk doodslag, waarna Roland het geheim van zijn moeder te weten komt. In feite zijn die verhalen, rijk gestoffeerd als ze zijn, niet na te vertellen. Ze vinden duidelijk hun oorsprong in de oude romantiek van het Wilde Westen, met zijn dolende marshals en stoffige woestijnstadjes, waar bijna wel iedereen wel iemand naar het leven staat, de comics en de spaghettiwesterns, die Kings jeugd verblijdden.
Van ‘De donkere toren’-serie zijn zeven delen verschenen. Deze De wind door het sleutelgat kan gezien worden als een episode, die door King zelf gesitueerd wordt tussen deel vier en vijf. Je zou het ‘De donkere toren 4,5’ kunnen noemen. King schrijft er een summiere inleiding bij, zodat de lezer die de andere delen gemist heeft best in het verhaal mee kan, als hij die korte toelichting voor ogen houdt. Dat is best wel nodig want de Nederlandse vertalingen van de serie verschijnen al sinds 1982, zodat opnieuw inlezen wel erg moeilijk wordt. Dat is jammer. De jonge King besloot op zijn negentiende dat hij iets zou schrijven als The Lord of the Rings. Dat is hem gelukt. [Jos Van Damme] Verberg tekst

De bende van scherpschutter Roland van Gilead komt in een storm terecht in Midden-Wereld, bevolkt met monsters en onbetrouwbare magie. Terwijl ze schuilen, vertelt Roland hun een verhaal uit zijn jeugd als jonge scherpschutter voordat hij zijn queeste naar De donkere toren begon. In dit deel van de serie 'De donkere toren' is Stephen King (1947) teruggegaan in de tijd en vertelt hij een verhaal in een verhaal in een verhaal. Het sprookjesachtige gedeelte van de roman blijkt een mengeling van fantasy en sciencefiction met mutanten, oude technologie, maar ook magie. Het verhaal beslaat een groot deel van de roman. Stephen King is een meesterverteller, maar in deze roman is het alsof hij korte verhalen heeft aaneengeregen tot een roman zodat de kwaliteit van het boek wisselend is. King is echter voldoende vakman om er de sfeer, de spanning en de vaart in te houden. Volgens hem past het boek verhaaltechnisch tussen 'Tovenaarsglas'* en 'Wolven van de Calla', maar het kan ook worden gesmaakt door lezers die nog geen enkel deel van de serie hebben gelezen. Verberg tekst