Een vrouw zit in een verlaten theatercafé. In haar aangezicht zie je nog de sporen van een elegante schoonheid. Een iets jongere man neemt plaats tegenover haar. Een relatiebureau heeft het rendez-vous geregeld. Trevor volgt hun bewegingen en gedachten, de machtsverhouding tussen de twee in 'Een avond uit', een verhaal dat verwondert en intrigeert. Hij is een meester in de uitgekiende analyse van mensenlevens. Over het verleden van de vrouw: 'Als je het allemaal bij elkaar nam, vormde het een leven; je leefde in de nasleep ervan.'

Leven in de nasleep van wat toch al niet zo opzienbarend was, leven in de hoop op een minimale verschuiving, dat doen de doodgewone mensen in deze verhalen. Vissers zijn het, caféhouders, priesters, weduwnaars. In 'Stervensbegeleiding' krijgt een kersverse weduwe - haar dode man ligt boven op bed - bezoek van twee religieuze vrouwen. Ze komen te laat aankloppen met hun stervensbegeleiding en zijn ervan overtuigd dat de vrouw gezelschap kan gebruiken. Zo hopen dat hun klassieke platitudes het leed zullen verzachten. Dat pakt anders uit wanneer de weduwe in alle openheid over het huwelijk spreekt. Haar woorden zijn hard en achteraf beseft ze dat de twee ongehuwde vrouwen haar nooit kunnen begrijpen.

De raadselachtige kronkels van het hart staan in meer verhalen centraal. Trevor is niet de schrijver van de bruuske wending of de verrassende twist aan het einde. De inzichten zijn subtiel, bijna ongrijpbaar. In 'Kat in het donker' ontmoeten twee geliefden - een gescheiden vrouw en een getrouwde man - elkaar in parken en cafés. Trevor blijft enigszins van een afstand naar hen kijken, alsof hij vreest het weinig breekbare dat er is te zullen verstoren. De man en de vrouw in dit verhaal verbazen zich over hun emoties, ze kunnen hun liefde niet helemaal bevatten.

Grote en kleine geheimen

Op enkele uitzonderingen na spelen de verhalen vanHeilige beelden in landelijk Ierland, waar de parochiepriester zijn invloed verliest en jonge vrouwen dromen van een ander leven. In 'Justina's priester' raakt de depressieve dorpspastoor een zwakbegaafd meisje met geen vinger aan en toch maakt hij op een hopeloze, mededogen oproepende manier gebruik van haar.

In 'Grof geld' verwart een vrouw gevoelens voor haar aanstaande met gevoelens voor Amerika, het land waar het paar wil gaan wonen. De verbeelding is een sterke kracht in het leven van de bruid, die eindeloos fantaseert over Amerika.

Ook in 'Rose huilde' is het de verbeeldingskracht van het personage die de motor vormt van het verhaal. Rose krijgt aandacht van haar klasgenootjes dankzij de verhalen die ze vertelt, verhalen die ze als feiten presenteert maar hoogst waarschijnlijk verzint.

Trevor schrijft over de kleine en grote geheimen waar we allemaal mee leven. 'Graillis' nalatenschap' gaat over een weduwnaar die een erfenis ontvangt van een oude geliefde. Hij keert terug naar haar huis, een vergissing want 'door naar het huis te gaan, had hij iets verstoord wat voorbehouden was aan de herinnering'.

'Afzondering' is het enige verhaal in de eerste persoon. De verteller draagt een geheim met zich mee dat te zwaar is om op Ierse bodem te kunnen torsen. Ze is naar Italië verhuisd waar ze in een hotel toevallige luisteraar angst aanjaagt met onthullingen over vroeger.

In het titelverhaal overweegt een vrouw in een financieel nijpende situatie om een radeloze daad te begaan. Uiteindelijk houdt ze zich in en beseft ze dat ze nooit aan haar man zal kunnen vertellen wat ze van plan was.

Trevors verhalen hebben een psychologische diepgang die vergelijkbaar is met die van Nobelprijswinnares Alice Munro. Hun taal is niet opzichtig, soms wat gedragen, doorspekt met woorden uit een verdwijnende wereld.

Samen met heruitgave van deze prachtbundel verschijnt de vertaling van een van Trevors vele romans: Het verhaal van Lucy Gault.

WILLIAM TREVOR

Heilige beelden.

Vertaald door Sjaak Commandeur, Meulenhoff, 224 blz., 19,95 ? (e-boek 12,99 ?). Oorspronkelijke titel: 'A bit on the side'.

De auteur: 86-jarige Ier, internationaal geroemd als meester van het korte verhaal.

Het boek: heruitgave van een verhalenbundel in de reeks Meulenhoff Schatkamer. Het Engelse origineel verscheen in 2004.

ONS OORDEEL: verhalen met psychologische diepgang, vol woorden uit een verdwijnende wereld.

¨¨¨¨è

Kathy Mathys ■

Verberg tekst

Trevor (1928) is een van de bekendste auteurs uit de moderne Ierse literatuur. Hij debuteerde in 1958 en kreeg bekendheid met romans als 'Fools of fortune', 'Felicia’s journey' en 'The story of Lucy Gault'*. Maar ook om zijn verhalenbundels is hij veelgeprezen. Nadat de drie genoemde romans de laatste jaren in vertaling werden (her)uitgebracht, verscheen in 2006 een vertaling van zijn meest recente verhalenbundel. Deze bevat twaalf verhalen waarin Trevor zich opnieuw sterk toont in de weergave van klein geluk en gedempt weergegeven leed. Hij schrijft zonder opsmuk, met enige ironie en vooral veel mededogen met zijn personages die teleurstellingen beleven in de liefde, schuldgevoelens koesteren of spijt hebben over verkeerde keuzes in het leven. Een aantal verhalen is duidelijk gesitueerd in katholieke milieus in Ierland en lijken zich af te spelen in de jaren vijftig of zestig van de 20e eeuw, hoewel dat nergens nadrukkelijk wordt vermeld. Buitengewoon sfeervolle verhalen van een groot auteur over soms grote drama’s in het leven van ‘kleine’ mensen en het noodlot dat het leven bepaalt. Met een nawoord van de auteur. Normale druk. Verberg tekst