Alan Querry, een zestiger, woont in Northumberland in Noord-Engeland. Zijn dochters Vanessa en Helen leven in de Verenigde Staten. Helen maakt carrière in de platenindustrie. Vanessa, docente filosofie, heeft minder talent voor lichtheid en geluk dan haar zus. Wanneer ze bij filosoof Thomas Nagels leest dat niets ertoe doet 'inclusief iemands wanhoop over het feit dat niets ertoe doet', dan dreigt dat inzicht haar te verpletteren.

In haar jeugd waren er al onrustbarende incidenten. Vanessa liep weg uit de kostschool en besloot al haar bezittingen weg te geven. Nu krijgt Alan eeen bericht van de vriend van Vanessa. Het gaat niet goed met haar. Ze is van de trap gevallen - of heeft ze zich ervan gestort? Helen en Alan bezoeken Vanessa, die in Saratoga Springs in het noorden van de staat New York woont.

In Afgelegen volgt James Wood, literair criticus voor The New Yorker en bekend van het onmisbare Hoe fictie werkt en de roman Het boek tegen God, het vertrouwde recept van de familiereünie. Compleet is de familie Querry niet meer. Alan en zijn vrouw gingen lang geleden uit elkaar en inmiddels is de moeder van het gezin overleden. Vooral Vanessa leed onder die afbraak van de vertrouwde structuren.

Binnenkant

Wood zet niet in op verwikkelingen en grootse confrontaties. Hij houdt zijn verhaal klein. Toch komen hier vele werelden voorbij: het industriële Noord-Engeland waar de vader van Querry vandaan komt, het ondergesneeuwde Manhattan, het charmante maar enigszins verlopen Saratoga Springs, maar ook intieme plekken, zoals het laatje met spullen die betekenisvol zijn voor Vanessa.

Wood schrijft vernuftig. Hij laat zijn verteller neerdalen in de verschillende hoofden voor gedachtegangen over vroeger en nu. In het begin van de roman is Querry vooral bezig met het verleden. De omstandigheden dwingen hem om de blik op de toekomst richten.

Afgelegen is een roman die de buitenkant en de textuur van de dingen in detail beschrijft. Het hoofdpersonage is projectontwikkelaar en kijkt met de ogen van een bouwer naar de omgeving. Wood is een Engelsman die in Amerika woont. Hij weet de Engelse blik op het grote, luide, soms stompzinnige Amerika uitstekend over te brengen. Het typisch Amerikaanse geluid van de treinhoorn, de Amerikaanse vlaggen in de winkelstraten, de veel te grote parkeerplaatsen: het komt allemaal voorbij.

In zijn verkenning van familiebanden is Wood niet altijd even origineel. Toch blijft dit boek hangen, dankzij de geraffineerde stijl. En net wanneer je denkt dat er wel wat meer binnenkant mocht zijn en wat minder buitenkant, weet de auteur je toch te ontroeren met een laatste, indringende dialoog tussen Vanessa en haar vader.

Vertaald door Arie Storm, Querido, 256 blz., 20 € (e-boek 11,99 €). Oorspronkelijke titel: 'Upstate'.

Hide text

Na The Book Against God (2003) begeeft Wood zich met Afgelegen (Upstate) opnieuw op het pad van de literaire fictie. Op dit terrein zijn zijn ambities bescheidener.

Alan Querry is een Noord-Engelse projectontwikkelaar van laat in de zestig. Zijn oudste dochter, Vanessa, is hoogleraar filosofie en woont in Saratoga Springs in upstate New York. Zij leed als kind al aan depressies en wanneer Querry verneemt dat Vanessa mogelijk een zelfmoordpoging heeft gedaan, reist hij af naar de VS. Zijn andere dochter, Helen, is daar toevallig al, vanwege haar werk: ze is manager bij een platenmaatschappij. Helen geldt als de meer optimistische en zelfverzekerde van de twee.

In Saratoga Springs lijkt er op het eerste gezicht minder aan de hand dan de alarmerende berichten suggereerden. Tegelijk wordt duidelijk dat er van alles broeit in de familie Querry, dat het beeld van een succesrijke en blijmoedige Helen nuance behoeft en dat er onverwerkt verdriet uit het verleden speelt. Daarin is de pijnlijke scheiding van Querry en zijn eerste echtgenote, de moeder van zijn dochters, een centraal gegeven, evenals haar vroege overlijden.

Upstate is een roman waarin veel wordt gepeinsd en op een overtuigende manier veel onuitgesproken blijft, maar die is dooraderd met de vraag in hoeverre geluk afdwingbaar, een keuze, is.

***

Uit het Engels vertaald door Arie Storm. Querido; 256 pagina's; € 20.

Hide text

Alan Querry, een projectontwikkelaar uit Newcastle, gaat naar New York, waar hij zijn jongere dochter Helen ontmoet. Samen reizen ze naar Saratoga Springs, waar Vanessa, zijn oudere dochter en hoogleraar filosofie, woont. Eerder kreeg Helen een bericht van Josh, vriend van Vanessa, waarin hij zorgen over Vanessa bekendmaakte. Het verhaal draait om deze familiereünie en de interactie tussen de familieleden. De alwetende verteller neemt soms afstand van de personages en kijkt daarna weer in het hoofd van Alan en af en toe in dat van Helen. Wie Vanessa precies is, blijft een raadsel tot meer feiten worden onthuld, waaruit blijkt dat zij altijd al zeer fragiel was. Zij is een van de mensen die het moeilijk vinden om gewoon gelukkig te zijn. Wat de reden hiervan is en of filosofie ons kan helpen van het leven te genieten of het juist moeilijker maakt, zijn de centrale vragen. Er is weinig spannende actie, maar toch is het allesbehalve saai. Het is de auteur (1965), een gerenommeerde literaire recensent die voor the New Yorker en the Guardian werkte, gelukt om een vlot lezend verhaald met diepgang te creëren. Hide text