Alhoewel literatuurkenners Karoo opnemen in de ‘Great American Novel’-canon, blijft Steve Tesich voor velen een nobele onbekende. De in voormalig Joegoslavië als Stojan Tešić geboren Steve Tesich migreerde als veertienjarige naar de VS, en verhuist in de jaren zeventig van Chicago naar New York  om er aan de slag te gaan als theaterauteur. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig, werpt Tesich zich op film. Commercieel succes bleef echter uit en vooral het floppen van persoonlijke projecten zorgde ervoor dat Tesich verbitterd raakte en koos voor een anonieme job als scriptdoctor. Toneel en literatuur boden een creatieve uitlaatklep, maar de toon werd almaar somberder, tot het onverwachte overlijden van Tesich voor een tragische anticlimax zorgde. 
De held van deze gruwelijk bittere roman is een rijke, cynische, materialistische vijftiger. Saul Karoo is een succesvolle Hollywood-scriptdokter die spiritueel op de dool is en wiens leven behoorlijk disfunctioneel is. Bij gebrek aan bevestiging tracht Karoo zijn eigen leven te herschrijven. Maar hij begint te vrezen dat zijn ‘persoonlijke leven inmiddels vrijwel uitsluitend uit die moddervette, niet noodzakelijke scènes bestaat die ik zo bekwaam uit de films en scenario’s van andere mensen heb weggewerkt’. Tot hij een job krijgt die hij aanvankelijk wil weigeren: het herschrijven, commerciëler maken, van de laatste film van een legendarische cineast. Maar Saul raakt geobsedeerd door Leila Millar, de actrice in wie hij de biologische moeder van zijn zoon denkt te herkennen. Saul verandert in Faust en zet een scenario op om moeder en zoon te herenigen. Doordat hij daarbij de waarheid verbergt, loopt een en ander fout. Resultaat is een tragedie met een hoog Oedipus-gehalte. Het sein voor de cynische producent om à la Mephistopheles Faust naar de hel te sturen door hem aan te sporen een journalistiek stuk over Sauls machinaties om te zetten in een scenario. Want rampspoed is populair, ‘de echte Amerikaanse tragedie’ is commercieel.
Karoo bulkt van de misantropische, ergerlijke, antipathieke personages, weert loutering en laat de antiheld roemloos ten onder gaan. Ondanks zijn pessimisme vervalt Tesich niet in nihilisme, terwijl hij zich evenmin achter afstandelijke ironie verschuilt. De (soms hilarische) zwarte humor is niet zonder zelfspot, de scriptdoctor die in zijn eigen scenario verstrengeld geraakt, is een personage dat verdacht veel van zijn auteur heeft. En van zijn tijd, want de centrale narcistische noodlotsfiguur weerspiegelt een zelfingenomen, autodestructieve samenleving met een intelligentsia gedomineerd door navelstaarders. De odyssee van de scriptdoctor die zijn bestaan wil herschrijven, is het product van een land dat zich continu wil heruitvinden.
Tesich versmelt de Amerikaanse droom met een Griekse tragedie in een aangrijpend menselijk drama. Karoo is zoals zijn verteller en hoofdpersonage een vat vol tegenstrijdigheden. Genadeloos, scherp, donker, melancholisch en grappig. Maar vooral ook diep-pessimistisch. Een sterk boek, de vraag is welke scenarist-regisseur er een betere film kan uit distilleren.

(Dit is een abstract van een artikel van Ivo De Kock. Het is verschenen in De Leeswolf 7, 2013.)
[Ivo De Kock] Hide text

Alhoewel literatuurkenners Karoo opnemen in de ‘Great American Novel’-canon, blijft Steve Tesich voor velen een nobele onbekende. De in voormalig Joegoslavië als Stojan Tešić geboren Steve Tesich migreerde als veertienjarige naar de VS, en verhuist in de jaren zeventig van Chicago naar New York  om er aan de slag te gaan als theaterauteur. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig, werpt Tesich zich op film. Commercieel succes bleef echter uit en vooral het floppen van persoonlijke projecten zorgde ervoor dat Tesich verbitterd raakte en koos voor een anonieme job als scriptdoctor. Toneel en literatuur boden een creatieve uitlaatklep, maar de toon werd almaar somberder, tot het onverwachte overlijden van Tesich voor een tragische anticlimax zorgde. 
De held van deze gruwelijk bittere roman is een rijke, cynische, materialistische vijftiger. Saul Karoo is een succesvolle Hollywood-scriptdokter die spiritueel op de dool is en wiens leven behoorlijk disfunctioneel is. Bij gebrek aan bevestiging tracht Karoo zijn eigen leven te herschrijven. Maar hij begint te vrezen dat zijn ‘persoonlijke leven inmiddels vrijwel uitsluitend uit die moddervette, niet noodzakelijke scènes bestaat die ik zo bekwaam uit de films en scenario’s van andere mensen heb weggewerkt’. Tot hij een job krijgt die hij aanvankelijk wil weigeren: het herschrijven, commerciëler maken, van de laatste film van een legendarische cineast. Maar Saul raakt geobsedeerd door Leila Millar, de actrice in wie hij de biologische moeder van zijn zoon denkt te herkennen. Saul verandert in Faust en zet een scenario op om moeder en zoon te herenigen. Doordat hij daarbij de waarheid verbergt, loopt een en ander fout. Resultaat is een tragedie met een hoog Oedipus-gehalte. Het sein voor de cynische producent om à la Mephistopheles Faust naar de hel te sturen door hem aan te sporen een journalistiek stuk over Sauls machinaties om te zetten in een scenario. Want rampspoed is populair, ‘de echte Amerikaanse tragedie’ is commercieel.
Karoo bulkt van de misantropische, ergerlijke, antipathieke personages, weert loutering en laat de antiheld roemloos ten onder gaan. Ondanks zijn pessimisme vervalt Tesich niet in nihilisme, terwijl hij zich evenmin achter afstandelijke ironie verschuilt. De (soms hilarische) zwarte humor is niet zonder zelfspot, de scriptdoctor die in zijn eigen scenario verstrengeld geraakt, is een personage dat verdacht veel van zijn auteur heeft. En van zijn tijd, want de centrale narcistische noodlotsfiguur weerspiegelt een zelfingenomen, autodestructieve samenleving met een intelligentsia gedomineerd door navelstaarders. De odyssee van de scriptdoctor die zijn bestaan wil herschrijven, is het product van een land dat zich continu wil heruitvinden.
Tesich versmelt de Amerikaanse droom met een Griekse tragedie in een aangrijpend menselijk drama. Karoo is zoals zijn verteller en hoofdpersonage een vat vol tegenstrijdigheden. Genadeloos, scherp, donker, melancholisch en grappig. Maar vooral ook diep-pessimistisch. Een sterk boek, de vraag is welke scenarist-regisseur er een betere film kan uit distilleren.

(Dit is een abstract van een artikel van Ivo De Kock. Het is verschenen in De Leeswolf 7, 2013.)
[Ivo De Kock] Hide text

De Amerikaans-Servische auteur (1942-1996) schreef romans, toneelstukken en scenario’s, waaronder mede 'The World According to Garp'. Zijn eerste roman 'Summer Crossing' (1982) was een bewerking van zijn scenario van het Oscarwinnende 'Breaking Away' (1979). In deze postuum uitgegeven semi-autobiografische roman vertelt de vijftiger Saul Karoo zijn tragi-komisch verhaal. Hij is een succesvolle Hollywood-scriptdokter die eind jaren tachtig gebrekkige scenario’s oplapt. Dat oplappen lukt hem niet met zijn privéleven: zijn huwelijk is stukgelopen en hij lijdt aan nogal wat neuroses, zoals angst voor intimiteit, waardoor hij zijn zoon verwaarloost. Als zijn Mefistofeles-achtige producent hem voorstelt om de zwanenzang van een legendarische regisseur te hermonteren, herkent hij in een van de figuranten de biologische moeder van zijn zoon en ziet plotseling een mogelijkheid om het mislukte leven van haar en dat van hemzelf een gunstige wending te geven. Deze roman is een overtuigende tragi-komedie à la 'Herzog' van Saul Bellow, net iets te lang, maar de geestige dialogen, de filosofische terzijdes en tragische scènes laten je dat (en je aanvankelijke afkeer van de egocentrische hoofdpersoon) vergeten. Het boek werd eerder een bestseller in Frankrijk en Duitsland. Kleine druk. Hide text