Hartsvrienden van Abdellah Taïa is een zeer poëtische novelle over twee jongens in Marokko, die er een bijzonder innige vriendschap op nahouden. Omar woont samen met zijn vader in het arme gedeelte van Salé. Zijn moeder heeft net zijn vader in de steek gelaten, en die begrijpt niet waarom dat is gebeurd. Hoewel Omars moeder een bedenkelijke reputatie had en hun huwelijk verre van perfect was, wil Omars vader er alles aan doen om haar terug te krijgen, zelfs als dat tovenarij vereist. Omar worstelt er ook mee, maar heeft toch andere zorgen. Al dagenlang heeft hij een erg intense droom: hij droomt dat hij bij koning Hassan II is en hem de hand mag kussen. Hij vertelt over zijn droom aan zijn hartsvriend, de rijke Khalil. Enkele dagen later blijkt net Khalil te zijn uitgekozen om de hand te kussen van Hassan II bij diens aanstaande bezoek. Omar vindt het vreselijk dat zijn beste vriend, die nog meer is dan een vriend, hem daarover niets heeft verteld. Hij raakt helemaal buiten zinnen, en wil met Khalil praten, want wat houdt hun vriendschap nu nog in? Omar komt in een trance waarin zijn gevoelens worden uitvergroot en hij is klaar om dramatische beslissingen te nemen, die hun toekomst op de helling zetten.
Het verhaal is geschreven in een opeenvolging van staccato dialogen waarin Omar en Khalil hun gedachten proberen te vatten, en bindteksten die de context van het verhaal verduidelijken. Het verhaal draait in de eerste plaats om Omar en Khalil, en het begrijpen van wat hen uiteendrijft. Plots gaat Omar aanvoelen dat hij niet in het bevoorrechte wereldje van Khalil thuishoort. Als het om iets belangrijks gaat, zoals het bezoek van de koning, dan hoort Omar er niet meer bij. Met de verwijzing naar koning Hassan II zal de auteur overigens vele Marokkanen opnieuw choqueren. Onder zijn bewind was het immers een ernstig vergrijp om kritiek te uiten op de koning, en hier wordt op zijn minst gespeeld met dat gegeven. In Omars droom is de koning bovendien naakt, wat ook niet meteen een gangbare houding is tegenover Hassan II. De tijden zijn veranderd, maar de geesten van de Marokkanen zijn dat niet altijd. En dan is er de vriendschap tussen beide jongens, die zeker ergens in een grijze zone van de Marokkaanse opvattingen zit. Maar wat is er op tegen om conservatieve geesten te prikkelen en in te gaan tegen een enggeestige moraal? Dit boek draagt zeker een steentje bij. [Bart Van der Bruggen] Masquer le texte

De Marokkaanse auteur (1973) publiceerde eerder romans en verhalen waarin homoseksualiteit, identiteit, liefde en eenzaamheid een grote rol spelen. In 'Hartsvrienden' gaat het om de liefde tussen twee vrienden, de liefde voor de koning van Marokko en de liefde van een vader voor zijn weggelopen vrouw. Deze verhaallijnen komen samen in een als verraad ervaren keuze van de ene vriend, die leidt tot jaloezie en wraak bij de andere. Het geheel speelt zich af in een soms realistische, dan weer droom- of sprookjesachtige setting, Taïa weet bij ieder hoofdstuk opnieuw te verrassen en de lezer in soms poëtische, soms directe bewoordingen mee te slepen. Dat de dialogen niet altijd even soepel (vertaald?) zijn, doet daar niets aan af. Sterk is daarentegen dat Taïa's oorspronkelijke thema's steeds minder cruciaal worden, maar meer als bouwstenen fungeren voor een universelere thematiek. Deze auteur bouwt een boeiend oeuvre op, eigenzinnig, moedig, intrigerend en van hoog niveau. Kleine druk.