Deborah Feldman werd bekend dankzij het wereldwijde succes van Unorthodox en de daarop gebaseerde Netflix-serie. Daarin is te zien hoe zij zich ontworstelt aan een ultraorthodoxe Joodse gemeenschap in New York. In het vervolg, Exodus, probeert ze haar leven opnieuw vorm te geven. Ze volgt het spoor van haar oma in Hongarije, Duitsland en Zweden en maakt duidelijk hoe de Holocaust latere generaties heeft getekend. Na de oorlog leken er twee opties te zijn: God volledig verwerpen omdat de Shoah het bewijs was dat Hij niet bestond, of juist nog hardnekkiger geloven om God gunstig te stemmen. Feldman zoekt haar eigen weg. Ze verlaat haar streng gelovige omgeving, maar houdt de band angstvallig vast via de zoektocht naar haar verleden. Ze vestigt zich uiteindelijk in Berlijn en neemt de Duitse nationaliteit aan - dat heeft iets weg van het stockholmsyndroom. Thema's als orthodoxie en antisemitisme maken dit boek pijnlijk actueel. Delen eruit waren eerder gepubliceerd, maar Feldmans stilistische talent en grote reflectievermogen maken ook deze uitgave de moeite waard.

Uit het Engels vertaald door Nadia Ramer. De Geus; € 20.

Masquer le texte

Dit boek is een vervolg op het autobiografische 'Onorthodox' (2018)* waarmee Deborah Feldman bekend werd. Gaat het eerste boek over haar vlucht uit de chassidische gemeenschap in Brooklyn, dit boek gaat over hoe zij, meer dan tien jaar later, samen met haar zoon Isaac haar leven ('verhaal', zoals ze zelf zegt) opnieuw vorm geeft. Beide boeken kunnen los van elkaar worden gelezen, omdat Feldman aan het begin van 'Exodus' kort de voorgeschiedenis herhaalt. De weg die zij gaat, is er een van pessimisme via voorzichtig optimisme en het idee dat ze uiteindelijk kan bouwen op zichzelf. De titel slaat op de reis die zij maakt door Europa, in de voetsporen van haar voorouders, en op weg naar vrijheid. Uiteindelijk verhuist zij met haar zoon naar Berlijn en begint zij een nieuwe relatie. Een belangrijk boek in een tijd waarin door veel mensen wordt gezocht naar wat hun identiteit uitmaakt.