Gestameld liedboek : moedergetijden

Gestameld liedboek : moedergetijden
Plusieurs formats:
Plusieurs langues:
Commentaires
Zich verliezen in taal
De paradox in 'Gestameld liedboek' van Erwin Mortier
Zich verliezen in taal
Gestameld liedboek, zo heet het nieuwe werk van Erwin Mortier. En dat is precies wat hij doet: liederen stamelen over zijn moeder.
In persoonlijke prozaminiaturen, met lianen van metaforen en op poëzie lijkende intermezzo's en veel witregels, vertelt Mortier hoe zijn moeder op 57-jarige leeftijd Alzheimer kreeg. Hoe zij eerst langzaam, maar uiteindelijk toch nog razendsnel, haar identiteit verloor. Herinneringen, dromen, gebeurtenissen en kleine dialogen tonen hoe de vrolijke, sociale en impulsieve vrouw verandert in een kasplantje dat nog steeds leeft.
Mortier wil zich duidelijk niet beperken tot de Alzheimer alleen, zijn onderwerp is groter dan dat. Het draait Mortier om het verlies van taal. En hoe taal de ziel van een mens bepaalt, hoe het verhaal van een mens aan woorden gebakken zit. Niet alleen zijn moeder verliest haar taal en zo zichzelf, maar parallel daaraan krijgt ook hij…Lire la suite
Een liefdesbetuiging
Met Gestameld liedboek. Moedergetijden overtreft Erwin Mortier zichzelf. Dit is meer dan immens aangrijpende bekentenisliteratuur over de ziekte van 's schrijvers moeder, alzheimer, 'dit trage sterven'. Het is een essentieel boek. In 191 pagina's bedwelmend lyrisch proza stoot Mortier door naar de kern van alles wat in het ondermaanse van waarde mag heten: de poëzie en de liefde.
'Mijn moeder heeft me vandaag een stofbeurt gegeven, ze meende dat ik een meubel was.' Zo opent Mortier zijn schets van wat de ziekte is, wat ze doet met een mens en, nog meer, met de directe naasten. Hij loodst de lezer met sublieme precisie door alle fasen van 'het uitzichtloze gevecht' dat zich in zijn moeders hoofd moet afspelen. Van de ongewild komische misverstanden en versprekingen, in het begin, tot de almaar groter wordende nachtmerrie naarmate de sloop zich voltrekt.
Bovenal laat Mortier zien hoe die sloop alles wat hijzelf voordien dacht, voelde, schreef of gewoonweg wàs, (tijdelijk)…Lire la suite
Het einde van de herinnering
We hebben bij wijze van spreken onze rug nog niet gedraaid of de gauwdieven zijn er weer met een woord of een gewoonte van door.
Uit 'Gestameld liedboek'
De vergrijzing rukt op, ook in de literatuur. Na Tom Lanoye heeft nu ook Erwin Mortier een boek uit over de dodelijke ziekte van zijn moeder. Hoe verschillend ze ook zijn, beide boeken zijn erg aangrijpend in de weergave van de fysieke en psychische aftakeling van de moederfiguur. 'We beseffen nog voor geen tiende hoezeer we, lang nadat de fysieke navelstreng werd doorgeknipt, in de vliezen van onze verwekkers hangen', stelt Mortier.
In 'Sprakeloos' (2009) had Lanoye het over de afasie die zijn moeder overviel. Hij liet de roman uitwaaieren tot een welhaast Felliniaans fresco van zijn jeugd in Sint-Niklaas. Het boek oversteeg het louter biografische verhaal van een moeder en werd het portret van een generatie, van het familiale leven in de jaren zestig en zeventig.
'Gestameld liedboek. Moedergetijden' is he…Lire la suite
Triest geheugendocument
Bij Lanoye was afasie na een beroerte de boosdoener, bij Mortier is het Alzheimer die komt aankloppen. De schrijver laat er al vanaf de eerste zin geen twijfel over bestaan, Alzheimer is een smerige ziekte die je niet kunt negeren: «Mijn moeder heeft me vandaag een stofbeurt gegeven, ze meende dat ik een meubel was.» De hint van humor die we in het begin ontwaren, ebt weg naarmate het boek en het aftakelingsproces vorderen. Van onschuldige vergeetachtigheid naar volstrekte hulpeloosheid. Het is een pijnlijk en confronterend proces, niet in het minst voor zij die het voor hun ogen moeten zien gebeuren: Mortier zelf, zijn partner, zijn vader.
Terwijl zijn moeder steeds minder grip heeft op de «woordmoes» die uit haar mond komt, vindt Mortier steeds treffendere verwoordingen voor het proces dat zich voor zijn ogen voltrekt: «Het woord voor moeder heet vandaag erosie.» Waarachtiger kan een zin niet zijn. Wanneer Mortier beseft dat de wreedaard die de ziekte is zijn moeder helemaa…Lire la suite
-
Erwin Mortier