De Perzische jongen (van 1972) is het tweede deel van de trilogie die Mary Renault aan het leven van Alexander de Grote wijdde. Het gaat over de periode van 336, toen hij zijn vader Philippos opvolgde, tot aan zijn dood in 323 v.C.. Hij versloeg de Perzische vorst Darius, werd in Egypte als koning verwelkomd, veroverde Babylon, Susa en Persepolis en drong door tot aan de Indus. Omdat Macedonische en Griekse officieren het niet namen dat hij steeds meer van de Perzische levensstijl overnam, moest hij zijn verdere plannen opgeven.

Dit tweede deel is een ikverhaal, verteld door de Perzische eunuch Bagoas. In dienst van Darius vertelt hij als ooggetuige over de gebeurtenissen en problemen in het Perzische kamp en reconstrueert hij op basis van geruchten en verhalen de situatie van Alexanders leger. Na Alexanders overwinning op Darius, wordt hij de beminde en vertrouweling van de Macedonische vorst, en is zo een bevoorrechte getuige van Alexanders optreden. Dan is zijn relaas wel positief gekleurd door zijn relatie met de vorst en door zijn Perzische afkomst. Dat Alexander soms onder invloed van de drank, of omdat hij zich in de steek gelaten voelt, onbeheerst reageert, wordt door de omstandigheden vergoelijkt. Door zich steeds meer als een Perzische vorst te gedragen en de Sogdianische Roxane als echtgenote te nemen, wil hij aantonen dat hij de overwonnen volkeren niet geringschattend behandelt, maar als gelijkwaardige onderdanen respecteert.

Renault heeft de rol van Bagoas, die ook in de historische bronnen wel vermeld is, sterk uitgewerkt. Hij weet dat Alexander echt liefde wil en "subtiele zachtheid" belangrijker vindt dan hartstocht. Hij is er trots op dat de vorst, die bij zijn komst nog "Hephaistions jongen" was, er bij hem naar "verlangde een man te zijn". Zo draagt deze bewerking de stempel van de auteur, die wel vaker in haar oeuvre de homo-erotiek behandelt.

De verslagen van de krijgsverrichtingen blijven sober, maar aan de innerlijke drama's schenkt Renault veel aandacht. Zo beschrijft en analyseert ze uitvoerig Alexanders reacties op het dodelijk incident tussen hem en Kleistos, en op de dood van Hephaistion. Ook ontleedt ze de gevoelens van Bagoas, die in Hephaistion en Roxane rivalen ziet, en zich zijn jeugd als niet gecastreerde jongen probeert voor te stellen. Doordat deze bewerking een soort visitekaartje van de auteur werd, is ze vergelijkbaar met Couperus' Heliogabalus (in De berg van licht), met Claus' Oedipus (in Oedipus) en met Spillebeens Aeneas (in De levensreis van een man). [Jef Ector] Masquer le texte

De jonge Pers Bagoas is na de dood van zijn ouders verkocht als slaaf en opgeleid tot eunuch in een harem. Als hij een knappe tiener is, wordt hij verkocht en komt hij aan het hof van koning Darius, wiens aandacht hij trekt. Als deze in 331 v. Chr. is verslagen door Alexander de Grote (356-323 v. Chr.) en vermoord, wordt Bagoas (15) als geschenk aangeboden aan Alexander. Ondanks huwelijken met Stateira en Roxane en zijn relatie met jeugdvriend Hephaistion gaat de 25-jarige vorst houden van Bagaos. Hun relatie wordt zo hecht dat Bagaos meegaat op veldtochten. Hij zit naast Alexander als deze in 323 sterft aan een korte, hevige koorts. De Engelse auteur (1905-1983) is bekend door acht historische romans die getuigen van grote kennis van de Griekse Oudheid, waarvan deze Alexander-trilogie* het beste is. Ook dit goed vertaalde tweede deel, volgend op 'Vuur uit de hemel'**, valt op door de sterke karaktertekening van vooral Bagoas en het uitstekende beeld dat gegeven wordt van het leven aan het Perzische en het Macedonische hof. Toch is het boek wat minder boeiend dan deel 1, doordat het wijdlopiger is. Kleine druk. Omslagfoto met ruiterbeeld van Alexander. Masquer le texte